Działania podejmowane w celu zwiększenia produkcji ekologicznej w Polsce były omawiane dziś podczas konferencji prasowej zorganizowanej w siedzibie Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR). O zadaniach resortu rolnictwa w tym zakresie poinformowali wicepremier, minister rolnictwa i rozwoju wsi Henryk Kowalczyk oraz sekretarz stanu Rafał Romanowski. Działania KOWR przedstawił dyrektor generalny Waldemar Humięcki.
Wicepremier Henryk Kowalczyk podkreślił, że prowadzone przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi działania powinny doprowadzić do:
- zwiększenia powierzchni upraw ekologicznych w Polsce;
- zwiększenia wielkości produkcji żywności ekologicznej w naszym kraju;
- zapewnienia i ułatwienia polskiemu konsumentowi dostępu do certyfikowanej żywności ekologicznej;
- przede wszystkim – zwiększenia poziomu sprzedaży produktów ekologicznych wśród polskich konsumentów.
Szef resortu rolnictwa Henryk Kowalczyk oraz wiceminister Rafał Romanowski przedstawili konkretne działania resortu rolnictwa, które mają pomóc te cele osiągnąć.
Realizacja założeń Europejskiego Zielonego Ładu
Wicepremier Henryk Kowalczyk zwrócił uwagę, że do działań dla rozwoju rolnictwa ekologicznego zobowiązuje nas m.in. członkostwo w Unii Europejskiej.
– Realizujemy założenie Europejskiego Zielonego Ładu mówiące, o ile procent ma wzrosnąć powierzchnia upraw ekologicznych. Polska nie jest w czołówce państw europejskich, jeśli chodzi o rolnictwo ekologiczne. W tej chwili to 3,5 proc. powierzchni upraw. Cel, który Polska nakreśliła sobie w Krajowym Planie Strategicznym (KPS) dla Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), to 7 procent – powiedział minister rolnictwa i rozwoju wsi.
Szef resortu rolnictwa zaznaczył zarazem, że to nie zwiększanie powierzchni upraw ekologicznych jest najważniejszym zadaniem.
Możliwość sprzedaży produktów ekologicznych
– Najważniejszy jest efekt produkcji ekologicznej w postaci sprzedaży produktów. Dlatego m.in. w KPS podkreślamy powiązanie upraw z produkcją. Stąd dopłaty, choć są przyznawane do powierzchni, są także powiązane ze sprzedażą produktów. Również dopłaty do hodowli zwierząt są komplementarne z produkcją i uwarunkowane odpowiednią obsadą zwierząt na powierzchni gruntów – przypomniał wicepremier Kowalczyk.
Wsparcie handlu żywnością ekologiczną
– Impulsem rozwoju rolnictwa ekologicznego nie mogą być tylko dopłaty, lecz powinna być przede wszystkim możliwość zbytu produktów. Dlatego bardzo ważne, aby w sieciach handlowych i wszystkich innych placówkach handlu były wyodrębnione i wyraźnie widoczne dla konsumentów stoiska z żywnością ekologiczną. Ponadto sklepy prowadzące sprzedaż produktów ekologicznych powinny otrzymywać wsparcie – stwierdził szef resortu rolnictwa.
Wsparcie przetwórstwa
Szef resortu podkreślił, że wsparcie przetwórstwa ekologicznego to niezwykle ważny element przemyślanej strategii rozwoju rolnictwa ekologicznego.
– Dlatego w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO) był prowadzony nabór wniosków o wsparcie przetwórstwa, także dla rolników prowadzących rolniczy handel detaliczny (RHD), a więc skierowany wprost do rolników ekologicznych. Choć ten nabór już się zakończył, alokacja nie została jeszcze wyczerpana. Nadal mogę więc zachęcać, aby rolnicy, szczególnie ci ekologiczni, sięgali po to wsparcie. Celem jest, żeby rolnicy nie tylko sprzedawali swoje surowce, lecz także już gotowe produkty spożywcze – czyli żeby przetwarzali żywność. Rolnictwo i przetwórstwo ekologiczne są szczególnie preferowane w tym naborze – powiedział wicepremier Kowalczyk.
Promocja
Wicepremier Kowalczyk poinformował, że, aby intensywnie promować walory rolnictwa ekologicznego – zarówno zdrowotne, jak i edukacyjne – prowadzi rozmowy z Ministerstwami Zdrowia oraz Edukacji i Nauki.
– Celem są działania promocyjne w szkołach, przedszkolach, a nawet w szpitalach – powiedział szef resortu rolnictwa.
Wsparcie i edukacja rolników
Jak podkreślił wicepremier Kowalczyk, resort rolnictwa ma za zadanie edukować zarówno konsumentów, jak i rolników. Przypomniał, że rolnicy zainteresowani prowadzeniem produkcji ekologicznej mogą skorzystać ze szkoleń w Centrach Doradztwa Rolniczego. Oddział w Radomiu prowadzi także demonstracje z przetwórstwa ekologicznego. Rolnicy mogą ponadto odwiedzać ekologiczne gospodarstwa demonstracyjne.
– Zadaniem resortu rolnictwa jest zachęcanie rolników, aby przechodzili na rolnictwo ekologiczne – podkreślił sekretarz stanu Rafał Romanowski.
Wiceminister przypomniał, że rolnicy chcący rozpocząć produkcję ekologiczną mają do dyspozycji wiele rodzajów wsparcia. Są one m.in. zawarte w Krajowym Planie Strategicznym dla WPR, wiele ułatwień wprowadza także nowa ustawa o rolnictwie ekologicznym.
Wiceminister Romanowski wyraził też uznanie dla rolników, którzy już z sukcesem prowadzą w Polsce gospodarstwa ekologiczne.
– Są z nami przedstawiciele gospodarstw wytwarzających produkty ekologiczne, nagrodzonych podczas konferencji naukowej „Rolnictwo ekologiczne – szansa dla rolników i konsumentów” w Poznaniu. Gratuluję polskim producentom ekologicznej żywności ich osiągnięć – powiedział sekretarz stanu Rafał Romanowski.
Edukacja konsumentów
– Bardzo istotne jest precyzyjne określenie, co może być nazywane produktem rolnictwa ekologicznego. Niestety słowo „ekologiczny” bywa nadużywane przez producentów. Prowadzimy skierowaną do konsumentów kampanię edukacyjną uświadamiającą ich, że tylko oznaczenie w postaci ekolistka na produkcie daje gwarancję, że dany produkt został wyprodukowany w rygorach rolnictwa ekologicznego. Ekolistek to gwarancja posiadania przez produkt certyfikatu potwierdzającego zachowanie określonych standardów przy produkcji. Produkty z tym oznaczeniem są kontrolowane na każdym jej etapie – od pola do stołu – powiedział wicepremier Kowalczyk.
Wiceminister Rafał Romanowski zauważył, że znak ekolistka jest dobrze rozpoznawany zarówno w Polsce, jak i poza nią.
– Daje on pewność, że przy produkcji zostały zastosowane odpowiednie technologie i tylko naturalne nawozy. Chcemy poprzez nasze działania edukacyjne budować nowe podejście konsumenckie – podkreślił sekretarz stanu i przypomniał, że warto konsumentów zachęcać także, żeby szukali na produktach oznaczenia „Produkt polski”.
Sklep „Dobre z lasu”
Wicepremier Kowalczyk poinformował o inicjatywie MRiRW, dzięki której w budynku resortu rolnictwa powstanie sklep „Dobre z lasu”. Będzie on prowadzony we współpracy z dyrekcją Lasów Państwowych. Klienci będą mogli nabyć w nim ekologiczne produkty spożywcze pochodzące z lasów.
Działania KOWR
Dyrektor generalny KOWR Waldemar Humięcki przytoczył działania, które Ośrodek prowadzi dla promowania polskiej żywności ekologicznej. Wśród nich są:
- włączanie się w ogólnopolską kampanię „Kupuj świadomie PRODUKT EKOLOGICZNY”, prowadzoną przez MRiRW;
- promocja w kraju i za granicą produktów rolno-spożywczych;
- wdrażanie dwóch poddziałań w zakresie działania 3. „Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych” w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020;
- udział w międzynarodowych przedsięwzięciach promocyjnych i informacyjnych pod hasłem „Poland tastes good”;
- realizacja branżowego programu promocji polskich specjalności żywnościowych;
- obsługa branżowych funduszy promocji produktów rolno-spożywczych.
Podatek VAT na nawozy i żywność
Odpowiadając na pytanie z sali, wicepremier Kowalczyk poinformował, że Komisja Europejska niestety nie podtrzyma związanych z wojną ulg podatkowych na nawozy. Natomiast nadal będzie można stosować zerowy VAT na żywność, dzięki czemu wyższy VAT na nawozy nie będzie miał wpływu na jej ceny. Szef resortu rolnictwa przypomniał, że podwyżka będzie obojętna dla rolników będących płatnikami podatku VAT.