Współczesne sadownictwo stoi przed wyzwaniami związanymi z koniecznością zapewnienia wysokiej jakości plonów przy jednoczesnym dbaniu o środowisko naturalne i zdrowie gleby. Rosnąca świadomość konsumentów oraz postępująca degradacja gleb skłaniają producentów owoców do poszukiwania zrównoważonych metod uprawy. W tym kontekście, zdrowa i żyzna gleba stanowi absolutny fundament dla długowieczności sadów, zwłaszcza w przypadku drzew wieloletnich, takich jak jabłonie i grusze, oraz dla uzyskania obfitych i smacznych owoców, w tym truskawek.
Tradycyjne podejście, opierające się głównie na nawozach mineralnych, choć dostarcza roślinom niezbędnych składników pokarmowych, ma swoje ograniczenia. Nawozy te nie wpływają korzystnie na strukturę gleby ani nie zwiększają zawartości materii organicznej, a ich niewłaściwe stosowanie może prowadzić do problemów środowiskowych, takich jak zanieczyszczenie wód gruntowych. Z kolei stosowanie świeżego obornika, mimo jego wartości nawozowej, wiąże się z trudnościami logistycznymi, nierównomiernym składem oraz ryzykiem wprowadzenia do gleby patogenów czy nasion chwastów.
Odpowiedzią na te wyzwania są nowoczesne nawozy organiczne w formie granulowanej. Stanowią one pomost między tradycją a nowoczesnością, łącząc zalety naturalnego pochodzenia z wygodą i precyzją stosowania. Przykładem takiego produktu jest TerraViva 222 ekologiczny obornik bydlęcy granulowany, produkowany w Holandii i reprezentowany na rynku m.in. przez Ad Terram Polska.
Jedną z najważniejszych zalet stosowania granulowanego obornika bydlęcego TerraViva 222 jest jego zdolność do poprawy właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby. Materia organiczna i powstająca z niej próchnica są fundamentem żyzności gleby. Granulowany obornik bydlęcy, taki jak TerraViva 222 o zawartości 70% OM, jest doskonałym źródłem tych substancji. Regularne dostarczanie OM jest kluczowe dla budowania trwałej żyzności, szczególnie w wieloletnich uprawach sadowniczych, gdzie możliwości głębokiej uprawy są ograniczone.
Materia organiczna działa jak naturalne lepiszcze, sklejając cząstki gleby w agregaty. Poprawia to strukturę gruzełkowatą, co jest korzystne zarówno dla gleb ciężkich, gliniastych (zwiększając ich przewiewność i przepuszczalność), jak i lekkich, piaszczystych (zwiększając ich zwięzłość i zdolność do zatrzymywania wody oraz składników pokarmowych). Obornik bydlęcy jest szczególnie polecany do gleb piaszczystych.
Lepsza struktura i wyższa zawartość materii organicznej bezpośrednio przekładają się na zwiększoną zdolność gleby do magazynowania wody dostępnej dla roślin. Jest to niezwykle istotne w obliczu coraz częstszych okresów suszy i zmian klimatycznych.
Materia organiczna jest podstawowym źródłem energii dla pożytecznych mikroorganizmów glebowych (bakterii, grzybów) oraz fauny glebowej, takiej jak dżdżownice. Zwiększona aktywność biologiczna przyspiesza rozkład resztek organicznych, uwalnianie składników pokarmowych i poprawia ogólną zdrowotność gleby. Niektóre badania sugerują, że bogate życie mikrobiologiczne może również przyczyniać się do supresji niektórych patogenów glebowych poprzez konkurencję i antagonizm.
Dzięki tym wielokierunkowym korzyściom, granulowany obornik bydlęcy działa nie tylko jako nawóz dostarczający składniki pokarmowe, ale przede wszystkim jako holistyczny środek poprawiający właściwości gleby. Jego stosowanie buduje zdrowy, zrównoważony ekosystem glebowy, co jest fundamentem dla zdrowego wzrostu roślin i uzyskania stabilnych, wysokiej jakości plonów w długoterminowej perspektywie, co jest szczególnie ważne w sadownictwie i uprawach jagodowych.
Obornik bydlęcy granulowany TerraViva 222 [ Ad Terram Polska ] to nawóz naturalny wysokiej jakości, co potwierdzają posiadane certyfikaty umożliwiające jego stosowanie w rolnictwie ekologicznym. Dzięki temu jest on bezpiecznym i wartościowym wyborem dla gospodarstw prowadzących produkcję certyfikowaną, jak i konwencjonalnych, dbających o jakość gleby. Produkt oferowany jest w praktycznych opakowaniach typu Big Bag (BB) o wadze 500 kg, co ułatwia logistykę i aplikację na polu.
Zbilansowane dostarczanie składników pokarmowych
W przeciwieństwie do wielu nawozów mineralnych, które dostarczają tylko wybrane składniki, obornik bydlęcy zawiera szeroką gamę makroelementów (azot – N, fosfor – P, potas – K, wapń – Ca, magnez – Mg, siarka – S) oraz mikroelementów (np. bor – B, mangan – Mn, molibden – Mo, żelazo – Fe, miedź – Cu, cynk – Zn). Obecność materii organicznej i kwasów humusowych dodatkowo poprawia dostępność tych składników dla roślin.
Kluczową cechą obornika bydlęcego, zwłaszcza w formie granulowanej po procesie kompostowania, jest stosunkowo wysoki stosunek węgla do azotu (C:N). Dla TerraViva 222 wynosi on 19,5:1. Taki stosunek (generalnie powyżej 15-20:1 dla przetworzonego obornika bydlęcego) oznacza, że mikroorganizmy glebowe rozkładają materię organiczną wolniej, stopniowo uwalniając związane w niej składniki pokarmowe. Jest to zasadnicza różnica w porównaniu do szybko działających nawozów mineralnych.
Powolne uwalnianie składników minimalizuje ryzyko ich wymywania, zwłaszcza azotu, do głębszych warstw gleby i wód gruntowych. Zmniejsza to również ryzyko tzw. „spalenia” roślin lub negatywnych skutków nadmiernego nawożenia (np. zbyt bujny wzrost wegetatywny kosztem owocowania, pogorszenie jakości i trwałości owoców, zwiększona podatność na choroby), które mogą wystąpić przy stosowaniu świeżego obornika lub wysoko skoncentrowanych nawozów mineralnych czy organicznych o niskim stosunku C:N (np. obornik kurzy). Składniki z obornika granulowanego są dostępne dla roślin przez dłuższy czas, często przez cały sezon wegetacyjny, a nawet w kolejnych latach.
Wygoda i bezpieczeństwo stosowania
Przetworzenie obornika do formy granulowanej znacząco poprawia komfort i bezpieczeństwo jego stosowania.
Cylindryczne granulki (np. 5 mm w TerraViva 222) są łatwe do przechowywania, nie zbrylają się i zajmują znacznie mniej miejsca niż obornik świeży. Ułatwia to transport i precyzyjną aplikację, zarówno ręczną, jak i za pomocą standardowych rozsiewaczy do nawozów. Granulat jest mniej pylisty i bardziej skoncentrowany (1 kg granulatu odpowiada ok. 20 kg świeżego obornika).
Proces fermentacji, suszenia i granulacji w podwyższonej temperaturze i ciśnieniu skutecznie eliminuje patogeny (bakterie, grzyby chorobotwórcze), szkodniki (jaja i larwy owadów, nicienie) oraz nasiona chwastów, które mogą być obecne w świeżym oborniku. Jest to kluczowa zaleta, zwłaszcza w uprawach wrażliwych na choroby odglebowe, jak truskawki , oraz tam, gdzie kontrola zachwaszczenia jest istotna. Bezpieczeństwo stosowania jest więc znacznie wyższe w porównaniu do surowego materiału.
Proces granulacji i koncentracji składników odżywczych sprawia, że obornik TerraViva 222 od Ad Terram Polska jest znacznie bardziej wydajny niż tradycyjny obornik świeży. Przyjmuje się, że dawka 2 ton granulatu dostarcza podobną ilość składników pokarmowych co około 30 ton świeżego obornika bydlęcego.
Jednak dzięki swojej skoncentrowanej formie, efektywne nawożenie można osiągnąć stosując znacznie mniejsze ilości. W zależności od zasobności gleby, przedplonu oraz wymagań pokarmowych uprawianej rośliny, zalecane dawki obornika granulowanego TerraViva 222 od Ad Terram Polska zaczynają się już od 300-500 kg na hektar. Pozwala to na precyzyjne dostarczenie materii organicznej i składników odżywczych przy jednoczesnej optymalizacji kosztów transportu i aplikacji.
Każda z upraw ma swoje specyficzne wymagania glebowe i pokarmowe, a granulowany obornik bydlęcy TerraViva 222 może w znacznym stopniu przyczynić się do ich zaspokojenia.
Sady jabłoniowe i gruszowe to uprawy wieloletnie, wymagające stabilnych warunków glebowych i stałego dostępu do składników pokarmowych.
Drzewa te potrzebują zbilansowanego nawożenia. Azot (N) jest kluczowy dla wzrostu wegetatywnego, ale jego nadmiar, szczególnie stosowany późno, może pogarszać wybarwienie i przechowywanie owoców oraz obniżać mrozoodporność drzew. Typowe dawki dla sadów owocujących to 40-80 kg N/ha dla jabłoni i 30-60 kg N/ha dla grusz. Fosfor (P) jest ważny dla rozwoju korzeni i kwitnienia, a potas (K) wpływa na jakość, smak i zdrowotność owoców oraz odporność drzew. Wapń (Ca) jest niezbędny dla jędrności owoców i ich zdolności przechowalniczej, a magnez (Mg) wchodzi w skład chlorofilu. Kluczowe są również mikroelementy, zwłaszcza bor (B), który odgrywa istotną rolę w kwitnieniu, zawiązywaniu owoców i ich prawidłowym rozwoju.
Granulowany obornik bydlęcy, jak TerraViva 222, dostarcza zbilansowany zestaw makro- i mikroelementów , w tym ważny dla sadów wapń (TerraViva 222 zawiera 6% CaO). Wysoka zawartość materii organicznej poprawia strukturę gleby, jej zdolność do retencji wody i aktywność biologiczną.Powolne uwalnianie azotu minimalizuje ryzyko jego nadmiaru. Lekko zasadowy lub obojętny odczyn obornika bydlęcego (pH TerraViva 222 = 6,9) pomaga stabilizować pH gleby w optymalnym dla jabłoni i grusz zakresie, przeciwdziałając naturalnemu zakwaszeniu.
Uprawa truskawek, choć krótkotrwała w porównaniu do sadów, jest bardzo intensywna i wymaga specyficznych warunków glebowych.
Truskawki mają umiarkowane wymagania pokarmowe, ale są wrażliwe na ich niedobory i nadmiary. Azot jest potrzebny na początku wegetacji, fosfor dla korzeni i kwiatów, potas dla jakości i smaku owoców, a wapń dla ich jędrności. Bor jest ważny dla zawiązywania owoców. Szczególnie istotna jest wrażliwość truskawek na nadmiar azotu, który prowadzi do nadmiernego wzrostu liści kosztem owocowania, pogorszenia jakości i trwałości owoców oraz zwiększonej podatności na choroby, zwłaszcza szarą pleśń.
Granulowany obornik bydlęcy dostarcza materii organicznej, która jest kluczowa dla utrzymania preferowanej przez truskawki struktury gleby, zwłaszcza na glebach lekkich. Poprawia retencję wody, co jest ważne dla płytkiego systemu korzeniowego truskawek. Zbilansowany skład i powolne uwalnianie składników, charakterystyczne dla obornika bydlęcego o wysokim C:N, zmniejszają ryzyko nadmiernego nawożenia azotem, na które truskawki są wrażliwe. Należy jednak zwrócić uwagę na pH gleby – obornik bydlęcy ma odczyn zbliżony do obojętnego (TerraViva 222 pH 6,9). Chociaż truskawki preferują gleby lekko kwaśne, stosowanie obornika bydlęcego jest zazwyczaj bezpieczne, chyba że gleba jest już obojętna lub zasadowa. W takich przypadkach lub przy precyzyjnym zarządzaniu pH, konieczna jest analiza gleby i ewentualne zastosowanie innych nawozów organicznych (np. kompostu) lub środków zakwaszających. W porównaniu, obornik kurzy, bogatszy w azot i bardziej skoncentrowany, wymaga znacznie większej ostrożności w uprawie truskawek.
Powolne, zrównoważone uwalnianie składników z granulowanego obornika bydlęcego stanowi istotną przewagę nad szybko działającymi nawozami mineralnymi lub wysokoskoncentrowanymi nawozami organicznymi, szczególnie w przypadku upraw wieloletnich (jabłonie, grusze) i wrażliwych na nadmiar azotu (truskawki). Dostarcza on stałego strumienia pożywienia przez cały sezon wegetacyjny, minimalizując ryzyko szoków pokarmowych, wymywania cennych składników czy negatywnego wpływu na jakość plonu. Jest to podejście bardziej naśladujące naturalne procesy glebowe, wspierające długoterminową produktywność i zdrowotność roślin.
TerraViva 222 to specyficzny produkt na bazie granulowanego obornika bydlęcego, którego cechy czynią go szczególnie interesującym dla sadowników i plantatorów truskawek poszukujących ekologicznych i efektywnych rozwiązań nawozowych.
Skład i Właściwości Fizyczne
Szczegółowa charakterystyka produktu TerraViva 222, oparta na dostarczonych informacjach, przedstawia się następująco:
- Pochodzenie: 100% obornik bydlęcy.
- Forma: Granulat o średnicy 5 mm.
- Gęstość objętościowa: 0,7 kg/l.
- Odczyn pH: 6,9 (zbliżony do obojętnego).
- Materia Organiczna: 70%.
- Węgiel Organiczny (C): 38,9%.
- Stosunek C:N: 19,5.
- Sucha Masa: 88%.
- Kwasy Humusowe i Fulwowe: 14%.
- Makroelementy:
- Azot (N) całkowity: 2% (w tym N organiczny 1,9%, N amonowy <0,1%)
- Fosfor (P2O5): 2%
- Potas (K2O): 2%
- Magnez (MgO): 1,2%
- Wapń (CaO): 6%
- Siarka (SO3): 1,2%
- Sód (Na2O): <0,5%
- Mikroelementy (wg zapytania):
- Bor (B): <0,05%
- Mangan (Mn): <0,05%
- Molibden (Mo): <0,01% (Uwaga: Ogólnie obornik bydlęcy zawiera również inne mikroelementy jak żelazo, miedź, cynk , których obecność, nawet w niewielkich ilościach, może być korzystna).
Korzyści ekologiczne i finansowe w ramach Ekoschematów
Stosowanie obornika bydlęcego granulowanego Ad Terram przynosi nie tylko wymierne korzyści dla żyzności gleby i wysokości plonów, ale również wpisuje się w aktualne wymogi prośrodowiskowe wspierane w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Jest to szczególnie istotne w kontekście Ekoschematów, które oferują dodatkowe wsparcie finansowe dla rolników wdrażających praktyki korzystne dla środowiska i klimatu.
Jedną z takich praktyk jest „Wymieszanie obornika z glebą”. Aplikacja obornika granulowanego Ad Terram, połączona z jego odpowiednim wymieszaniem z warstwą orną gleby w określonym czasie, kwalifikuje się do wsparcia w ramach tego ekoschematu.
Ile można zyskać?
Za realizację praktyki wymieszania obornika z glebą rolnik może otrzymać 2 punkty na hektar. Przewidywana, szacunkowa stawka płatności wynosi około 100 zł za 1 punkt. Oznacza to, że stosując obornik granulowany Ad Terram i dbając o jego prawidłowe wymieszanie z glebą, rolnik może uzyskać dodatkową płatność w wysokości około 200 zł na każdy hektar objęty tą praktyką.
Wybór obornika bydlęcego granulowanego Ad Terram staje się zatem nie tylko inwestycją w poprawę jakości gleby i przyszłe plony, ale również działaniem zgodnym z zasadami zrównoważonego rolnictwa, które jest dodatkowo premiowane finansowo przez system dopłat bezpośrednich.
Kluczowe zalety TerraViva 222
Wysoka zawartość materii organicznej (70%): Ten wysoki poziom OM jest kluczowy dla długoterminowego budowania żyzności gleby, poprawy jej struktury (szczególnie na glebach lekkich, piaszczystych, ale i ciężkich), zwiększenia zdolności do zatrzymywania wody oraz stymulacji pożytecznych mikroorganizmów glebowych. Jest to szczególnie cenne dla gleb ubogich w próchnicę.
Wysoki stosunek C:N (19,5) i powolne uwalnianie: Stosunek C:N na poziomie 19,5 zapewnia stopniowe uwalnianie składników pokarmowych przez cały sezon wegetacyjny. Minimalizuje to ryzyko wymywania składników, zwłaszcza azotu, oraz zapobiega gwałtownym skokom koncentracji soli w glebie, co mogłoby zaszkodzić roślinom. Jest to idealne rozwiązanie dla zapewnienia stałego odżywiania upraw wieloletnich i wrażliwych.
Zbilansowany stosunek NPK (2-2-2): Równomierny udział azotu, fosforu i potasu sprawia, że TerraViva 222 jest nawozem uniwersalnym, dostarczającym podstawowych makroskładników w bezpiecznych proporcjach. Stanowi solidną bazę nawozową, którą można uzupełniać w razie potrzeby innymi nawozami, zgodnie z wynikami analizy gleby i potrzebami roślin.
Stymulacja rozwoju korzeni: TerraViva 222 stymuluje aktywny rozwój korzeni. Mechanizm ten jest złożony i wynika zarówno z poprawy warunków fizycznych gleby (lepsza struktura, napowietrzenie, dostępność wody) , jak i z bezpośredniego działania substancji bioaktywnych zawartych w nawozie, takich jak kwasy humusowe i fulwowe (14% w TerraViva 222). Kwasy te mogą bezpośrednio stymulować podziały komórkowe w korzeniach i wzrost włośników, co poprawia pobieranie wody i składników mineralnych. Badania naukowe potwierdzają pozytywny wpływ obornika bydlęcego i kwasów humusowych na rozwój systemu korzeniowego roślin.
Ekologiczny charakter: TerraViva 222 jest produktem w 100% naturalnym, pochodzącym z obornika bydlęcego.
