‘LIGOL RED’ – czerwony mutant odmiany Ligol
Ligol Red’, został odkryty na chronionej odmianie ‘Ligol’ powszechnie uprawianej w Polsce. Sport ten odkryli Panowie Marek i Paweł Przybytniakowie, na początku lat 2000, w swoim gospodarstwie sadowniczym w Zalesiu k. Grójca, w sadzie w którym rośnie ‘Ligol’.
Odmiana (mutant) ‘Ligol Red’, podobnie jak odmiana macierzysta jest odmianą zimową. Drzewa tej odmiany początkowo rosną silnie, a po wejściu w okres owocowania słabiej. Kwitnie wcześnie, kwiaty są średniej wielkości, pąki kwiatowe ciemnoróżowe. Dobrze przystosowana do warunków klimatycznych Polski, dobrze znosi mroźne zimy.
Drzewa odmiany ‘Ligol Red’ są mało podatne na parcha i mączniaka jabłoni, ale są wrażliwe na zarazę ogniową.
Owoce są duże do bardzo dużych, kulisto-stożkowate, lekko zwężające się w kierunku kielicha, z niewielkim żebrowaniem w okolicy kielicha. Zielona skórka jest gładka, bez ordzawień, z połyskiem, z lekkim woskowym nalotem, pokryta w całości purpurowo-czerwonym, jednolitym rumieńcem, przetchlinki średniej wielkości. Miąższ jest kremowy z zielonkawym odcieniem, średnioziarnisty, bardzo jędrny, soczysty z lekkim aromatem, słodko-kwaskowaty.
Dojrzałość zbiorczą owoce osiągają w trzeciej dekadzie września lub na początku października. Owoce bardzo dobrze się przechowują zarówno w zwykłej chłodni (do końca marca), jak i w chłodni z KA (podobnie jak ‘Ligol’, tzn. do końca czerwca). Niestety drzewa tej odmiany mają tendencję do przemiennego owocowania, dlatego wymagają starannego przerzedzania zawiązków oraz corocznego cięcia. Dobrymi zapylaczami dla tej odmiany są: ‘Szampion’, ‘Gloster’, ‘Idared’, ‘Rubin’.
Mutant został odkryty przez Panów Przybytniaków, jednakże, zgodnie z ustawą o ochronie prawnej odmian roślin, z dnia 26 czerwca 2003 r., z późniejszymi zmianami, wyłączne prawo do odmiany, będącej pochodną chronionej odmiany macierzystej, zachowuje właściciel odmiany macierzystej, czyli w tym przypadku Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach. Dlatego Instytut Ogrodnictwa zgłosił odmianę Ligol Red do badań rejestrowych COBORU w Słupi Wielkiej oraz złożył stosowne dokumenty dla uzyskania ochrony prawnej tej odmiany. Decyzją Dyrektora COBORU, z dnia 2 marca 2012 roku odmiana Ligol Red została wpisana do krajowego rejestru odmian roślin uprawnych (numer wpisu S 588), do 31 grudnia 2037 r. oraz do Księgi Ochrony Wyłącznego Prawa (numer wpisu S 200), na okres do 2 marca 2042 roku. Oznacza także, że rozmnażanie i rozpowszechnianie materiału szkółkarskiego odmiany Ligol Red, wymaga zgody (licencji) Instytutu Ogrodnictwa.
Trzeba tu dodać, że w drzewkach wyprodukowanych ze zrazów otrzymanych od Panów Przybytniaków, stwierdzono obecność wielu chorób wirusowych, które mogły mieć bardzo negatywny wpływ na wzrost i owocowanie drzew tej odmiany w sadach produkcyjnych. Dlatego w Ośrodku Elitarnego Materiału Szkółkarskiego w Prusach odmiana ta została poddana wieloletnim zabiegom terapeutycznym (termoterapia i testowanie), co pozwoliło uzyskać materiał wolny od chorób wirusowych. Ośrodek ten posiada wyłączną licencję na rozmnażanie i rozpowszechnianie w Polsce kwalifikowanego materiału szkółkarskiego odmiany Ligol Red. Tylko tam są dostępne zrazy/oczka do letniej okulizacji lub do zimowego szczepienia, o gwarantowanej zdrowotności.
Szkółki które zakupiły oczka i zrazy odm. 'Ligol Red’ w 2017 roku i oficjalnie oferują do sprzedaży drzewka kwalifikowane:
1. Szkółka ARNO Anna i Ryszard Nowakowscy, Lewiczyn
2. Szkółka INSAD Prusy Sp. z o.o, Prusy
3. Szkółka Andrzej i Szymon Nowakowscy, Żdżary
4. Szkółka Jan Kozerski, Dębowa Góra
5. Szkółka Piotr Kwaśniak, Rawa Maz.
6. Szkółka Tadeusz Zaparuszewski, Guźlin
Informacje autorskie nadesłane przez:
Paweł Bielicki – Ośrodek Elitarnego Materiału Szkółkarskiego w Prusach
Dr Mariusz Lewandowski – Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach