W instytucjach europejskich trwają intensywne prace nad założeniami Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2021-2027. Pod koniec października Parlament Europejski oraz Rada Ministrów Rolnictwa i Rybołówstwa Państw Członkowskich (Agrifish) wypracowały swoje stanowiska negocjacyjne do dalszych negocjacji z Komisją Europejską ostatecznego kształtu nowej WPR.
Wielkopolska Izba Rolnicza na bieżąco monitoruje przebieg tych prac oraz analizuje ich wpływ na przyszłość wielkopolskich gospodarstw rolnych. Analizowane przez nas stanowiska Parlamentu i Rady są w zasadzie zbieżne co do nowego kształtu Wspólnej Polityki Rolnej.
Stanowiska te zawierają następujące, zasadnicze założenia:
- Większe wsparcie dla rolników, którzy stosują praktyki przyjazne dla klimatu i środowiska
- Roczne płatności bezpośrednie ograniczone do 100 000 euro (zmniejszenie stawek płatności po przekroczeniu 60 000 Euro), większe wsparcie dla MŚP
- Dostosowane do potrzeb środki pomocy dla rolników w sytuacjach kryzysowych
- Wyższe sankcje w przypadku wielokrotnego naruszania przepisów, np. dotyczących środowiska lub dobrostanu zwierząt
- Przeznaczenie dopłat dla aktywnych rolników
Parlament w swoim stanowisku wzmocnił zasadę warunkowości, co oznacza, że rolnik musi stosować pewne obowiązkowe praktyki sprzyjające ochronie klimatu i środowiska, aby uzyskać bezpośrednie wsparcie.
Ponadto posłowie chcą przeznaczyć co najmniej 35% budżetu zarezerwowanego na rozwój obszarów wiejskich na wszystkie rodzaje działań związanych ze środowiskiem i klimatem. Co najmniej 30% budżetu na płatności bezpośrednie należy przeznaczyć na programy ekologiczne, które byłyby dobrowolne, a mogłyby zwiększyć dochody rolników. Rada Agrifish proponuje podobne rozwiązanie ale na poziomie 20% budżetu. Europosłowie nalegają na stworzenie usług doradztwa rolniczego w każdym państwie członkowskim i przeznaczenie co najmniej 30% funduszy unijnych w każdym państwie członkowskim na pomoc rolnikom w walce ze zmianą klimatu, w zrównoważonym zarządzaniu zasobami naturalnymi i w ochronie różnorodności biologicznej. Wzywają również państwa członkowskie, by zachęcały rolników do przeznaczania 10% gruntów na kształtowanie krajobrazu korzystnego dla różnorodności biologicznej, czyli na przykład żywopłoty, drzewa nieprodukcyjne i stawy.
Ważna zmiana dotyczy zmniejszenie płatności dla większych gospodarstw rolnych na rzecz wspieranie małych gospodarstw i młodych rolników.
Posłowie zagłosowali za stopniowym ograniczaniem roczny płatności bezpośrednich dla rolników, powyżej 60 000 euro oraz za ustanowieniem pułapu wysokości 100 000 euro. Przynajmniej 6% krajowych płatności bezpośrednich powinno być wykorzystane na wsparcie małych i średnich gospodarstw rolnych, ale jeśli wykorzysta się więcej niż 12%, ograniczenie powinno stać się dobrowolne, uważają posłowie. Państwa UE mogłyby wykorzystać co najmniej 4% swojego budżetu na płatności bezpośrednie na wsparcie młodych rolników. Dalsze wsparcie może być przyznane z funduszy rozwoju obszarów wiejskich, gdzie inwestycje młodych rolników mogą być traktowane priorytetowo, uważają posłowie.
Wielkopolska Izba Rolnicza z zadowoleniem przyjęła poprawkę Parlamentu, autorstwa Jarosława Kalinowskiego, która stanowi, że dotacje UE powinny być zarezerwowane tylko dla tych, którzy prowadzą co najmniej minimalny poziom działalności rolniczej.
Należy automatycznie wykluczyć te podmioty, które administrują portami lotniczymi, wodociągami, stałymi terenami sportowymi i rekreacyjnymi, świadczą usługi przewozu kolejowego lub usługi w zakresie obrotu nieruchomościami. Określenie definicji rolnika aktywnego ma należeć do każdego kraju. Z tej definicji nie należy wykluczać rolników dla których dochody z rolnictwa stanowią tylko część dochodów całkowitych. arlament nalega na objęcie rolników większą pomocą, aby mogli lepiej radzić sobie z ryzykiem i potencjalnymi przyszłymi kryzysami. Parlament chce, aby rynek był bardziej przejrzysty, dopomina się o strategię interwencji w odniesieniu do wszystkich produktów rolnych oraz wyłączenia z zakresu stosowania reguł konkurencji praktyk mających na celu stosowanie surowszych norm środowiskowych, dotyczących zdrowia zwierząt lub dobrostanu zwierząt. Chce również przekształcić rezerwę kryzysową, pomagającą rolnikom w przypadku niestabilności cen lub rynku, z instrumentu doraźnego w instrument stały o odpowiednim budżecie.
Wielkopolska Izba Rolnicza przygotowała projekt stanowiska, który będzie dyskutowany na najbliższym Walnym Zgromadzeniu WIR. W naszym stanowisku zwracamy szczególną uwagę na sytuację wysokotowarowych gospodarstw rolnych prowadzących intensywną produkcję.
Uważamy, że nowa Wspólna Polityka Rolna, nie może pomijać potrzeb i interesów tych gospodarstw. To na tych gospodarstwach spoczywa ciężar wyżywienia społeczeństwa europejskiego oraz w części globalnego. Gospodarstwa te już obecnie muszą spełniać bardzo rygorystyczne przepisy w zakresie ochrony środowiska i klimatu. Popierając wdrażanie ekoprogramów, nie zgadzamy się, aby odbywało to się kosztem rozwoju takich właśnie gospodarstw. Pozytywnie odbieramy kontynuowanie wsparcia przy uproszczeniu procedur administracyjnych dla małych gospodarstw. Takie gospodarstwa odgrywają bardzo dużą rolę społeczną i sprawiają, że tereny wiejskie nie pustoszeją, tak jak to się stało w przypadku wielu krajów Europy Zachodniej. Takie gospodarstwa są szczególnie predysponowane do realizacji ekoprogramów, rozwoju turystyki wiejskiej, sprzedaży bezpośredniej czy też lokalnego przetwórstwa. Wielkopolska Izba Rolnicza uważa, że w stanowisku Rady Agrifish zabrakło odniesienia się do budowy silnej pozycji rolnika w łańcuchu spożywczym. Rada odniosła się prawie wyłącznie do celów środowiskowych a zapomniała, że rolnictwo to biznes, z którego żyją europejscy rolnicy i ich rodziny. Naszym zdaniem spełnienie ambitnych celów środowiskowych musi być połączone z celami ekonomicznymi. Widzimy bardzo wyraźnie zagrożenia wynikające z podniesienia kosztów produkcji w wyniku realizacji ambitnych celów środowiskowych przy jednoczesnym otwieraniu rynków przez Unię Europejską dla taniej żywności z Kanady czy krajów Ameryki Południowej, gdzie takie cele nie są realizowane, a koszty produkcji żywności znacząco niższe.
Wielkopolska Izba Rolnicza apeluje o jak najszybsze podjęcie negocjacji pomiędzy Radą Agrifish, Komisją Europejską oraz Parlamentem Europejskim w celu ustalenia konkretnych ram nowej Wspólnej Polityki Rolnej. Domagamy się również, aby w proces kształtowania nowej polityki rolnej włączone były izby rolnicze oraz inne organizacje rolnicze na zasadzie rzetelnych konsultacji. Rolnicy muszą mieć czas na podjęcie decyzji i dostosowanie się do jej wymogów. Podkreślmy również, że nowa WPR musi stanowić kompromis pomiędzy ambitnymi celami środowiskowymi oraz interesem gospodarczym rolników i ich rodzin. Nie zgadzamy się, aby to wyłącznie rolników obarczać kosztami realizacji celów środowiskowych. Naszym zdaniem potrzebny jest jasny sygnał dla konsumentów, że Unia Europejska realizując ambitne cele środowiskowe przyczyni się do wzrostu kosztów produkcji żywności, który musi zostać poniesiony również przez europejskich konsumentów.
Pełną treść projektu stanowiska znajdziecie Państwo tutaj
źródło: wir.org.pl
