Budowa gazociągu w Twoim sadzie lub plantacji? To musisz wiedzieć! ARiMR odpowiada na pytania.

Na którym konkretnie etapie beneficjent ma zgłosić w BP ARIMR lub w OR fakt wyłączenia gruntów z produkcji sadowniczej lub plantacyjnej w związku z budową gazociągu?

O każdym fakcie, który może mieć wpływ na przyznanie płatności (płatności bezpośrednich, płatności ONW, płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej, płatności ekologicznej), w związku ze złożonym przez rolnika wnioskiem o daną płatność do ARiMR, rolnik zobowiązany jest informować bezzwłocznie.

Jeżeli rolnik złożył wniosek o przyznanie płatności na dany rok, ponieważ nie wiedział kiedy dokładnie rozpoczną się prace na jego działce, wówczas wniosek koryguje bezzwłocznie po tym, jak poweźmie taką informację, poprzez wycofanie obszaru, który jest zajęty pod budowę gazociągu.

W przypadku gdy w dniu składania wniosku o przyznanie płatności rolnik nie był w posiadaniu informacji, że na jego gruntach, które zgłosił do płatności, będą prowadzone prace związane z budową gazociągu, wówczas mogą mieć zastosowanie przepisy dotyczące siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności.

W przypadku wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności, które mogą mieć wpływ na powierzchnię kwalifikującą się do płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego i środków rozwoju obszarów wiejskich, rolnik powinien złożyć do biura powiatowego ARiMR pisemne oświadczenie o zaistniałych okolicznościach, w terminie 15 dni roboczych od dnia, w którym rolnik lub upoważniona przez niego osoba są w stanie dokonać takiej czynności oraz dostarczyć dowód potwierdzający wystąpienie siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności.

Należy przy tym podkreślić, że w odniesieniu do płatności bezpośrednich, jeżeli rolnik nie jest w stanie spełnić kryteriów kwalifikowalności lub innych obowiązków w wyniku działania siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności, zachowuje on prawo do pomocy w odniesieniu do obszaru, który był kwalifikowalny w chwili wystąpienia siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności.

W przypadku płatności ONW, płatności ekologicznej oraz płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej, jeżeli w roku składania wniosku o przyznanie tych płatności wystąpiła siła wyższa lub nadzwyczajne okoliczności, płatnoś ta w danym roku nie przysługuje i nie stosuje się kar administracyjnych z tytułu przedeklarowania powierzchni.

Aby można było dane zdarzenie rozpatrywać w kategorii siły wyższej, rolnik zobowiązany jest uprawdopodobnić, że w dniu podjęcia zobowiązania ekologicznego bądź rolno-środowiskowo-klimatycznego nie wiedział, że taka inwestycja na gruntach objętych zobowiązaniem będzie realizowana.

Czy zgłoszenie winno nastąpić po spisaniu protokołu zerowego, wycince drzew, krzewów czy po fizycznym rozpoczęciu prac ziemnych budowlanych? Nadmieniamy, że wszystkie te czynności mogą wystąpić w pewnym odstępie czasowym od siebie, np. pół roku.

Realizacja danego zobowiązania ekologicznego bądź rolno-środowiskowo-klimatycznego polega na przestrzeganiu wymogów przypisanych do poszczególnych pakietów i wariantów tego zobowiązania. Przestrzeganie tych wymogów przez cały wskazany okres wymaga posiadania przez ten okres gruntów, w stosunku do których powinny być one przestrzegane. Zobowiązanie jest 5-letnie, podejmowane od 15 marca roku złożenia pierwszego wniosku do 14 marca ostatniego roku realizacji zobowiązania, np. od 15 marca 2018 do 14 marca 2023 roku. Zobowiązania ekologiczne podejmowane od 15 marca 2021 są 3-letnie, a zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne podejmowane od 15 marca 2021 roku są albo 2-letnie (np. Pakiet 3. Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych), albo 5-letnie. Długość realizacji danego zobowiązania zależy od tego, jaki pakiet rolnik będzie realizował. Zgłoszenia wyłączenia gruntów rolnik powinien dokonać wówczas, gdy rolnik na działkach objętych zobowiązaniem rolno-środowiskowo-klimatycznym lub zobowiązanie ekologicznym nie może dalej wykonywać swoich zobowiązań. Jeżeli spisanie protokołu zerowego umożliwia rolnikowi dalsze użytkowanie tych gruntów i realizację zobowiązań, to fakt spisania tego protokołu nie ma wpływu na realizowane zobowiązanie i rolnik nie musi zgłaszać wyłączenia gruntów z dniem jego podpisania. Jeżeli natomiast nastąpi wycinka drzew, to z dniem dokonania tej wycinki zobowiązanie nie może realizowane (brak drzew) bez względu na to, czy fizycznie prace ziemne już się na tym gruncie rozpoczęły, czy jeszcze nie.

Czy w sytuacji prowadzenia robót na terenach sadowniczych i plantacyjnych w okresie od listopada do marca istnieje konieczność zgłaszania wyłączeń gruntów?

Tak, konieczność zgłaszania wyłączeń występuje zawsze, ponieważ zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne lub ekologiczne jest realizowane przez cały okres realizacji zobowiązania (od 15 marca do 14 marca ostatniego roku), a nie od wiosny do jesieni, czy od wiosny do zimy.

Czy rolnik w sytuacji nieprzewidzianej tj. czasowego przekazania w użytkowanie inwestorowi części działki pod realizację inwestycji w postaci gazociągu, ma prawo do otrzymania wsparcia, na które już wcześniej złożył wniosek bądź nie zwracać już otrzymanego z ARiMR dofinansowania?

W zobowiązaniu ekologicznym czy zobowiązaniu rolno-środowiskowo-klimatycznym nie ma możliwości czasowego (nawet uzasadnionego) wyłączenia gruntu z użytkowania. Zmniejszenie powierzchni realizacji danego zobowiązania będzie miało wpływ na wysokość przyznanej w danym roku płatności. Jeżeli zmniejszenie to zostanie uznane jako zdarzenie siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności, wobec rolnika nie zaistnieje obowiązek zwrotu danej płatności za lata poprzednie realizacji tego zobowiązania. Jeżeli zmniejszenie realizacji danego zobowiązania nie będzie wynikiem siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności wówczas wobec rolnika zaistnieje również obowiązek zwrotu płatności za lata wcześniejsze realizacji danego zobowiązani.

Czy w sytuacji budowy gazociągu (inwestycja strategiczna państwa) rolnik może złożyć oświadczenie o zaistniałych okolicznościach uniemożliwiających osiągnięcie zamierzonych celów lub realizację podjętych zobowiązań i tym samym zachować prawo do otrzymania wsparcia, albo może nie zwracać już otrzymanego z ARiMR dofinansowania?

O każdym fakcie, który może mieć wpływ na przyznanie płatności (płatności bezpośrednich, płatności ONW, płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej, płatności ekologicznej) w związku ze złożonym przez rolnika wnioskiem o daną płatność do ARiMR, rolnik zobowiązany jest informować bezzwłocznie.

Jeżeli rolnik złożył wniosek o przyznanie płatności na dany rok, ponieważ nie wiedział, że na danym obszarze nie będzie mógł prowadzić działalności rolniczej, wówczas wniosek koryguje bezzwłocznie po tym, jak poweźmie taką informację, poprzez wycofanie obszaru, na którym nie jest w stanie prowadzić dalej działalności rolniczej.

Dalszy sposób postępowania jest taki, jak wskazano w odpowiedzi na pyt. nr 1.

Czy inwestor na podstawie pisemnych upoważnień rolników (zebranych np. na etapie sporządzania protokołu zerowego) może zgłosić do właściwej ARiMR wykaz wyłączonych powierzchni pod inwestycję?

Beneficjent – zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 640/2014 z 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli oraz warunków odmowy lub wycofania płatności oraz do kar administracyjnych mających zastosowanie do płatności bezpośrednich, wsparcia rozwoju obszarów wiejskich oraz zasady wzajemnej zgodności (Dz. Urz. UE L 181 z 20.06.2014, str. 48) – ma obowiązek zgłosić na piśmie kierownikowi biura powiatowego ARiMR wystąpienie okoliczności, które uważa za przejaw działania siły wyższej wraz z odpowiednimi dowodami, w ciągu 15 dni roboczych od dnia, w którym beneficjent lub upoważniona przez niego osoba są w stanie dokonać tej czynności.

W związku z powyższym osobą uprawnioną do informowania kierownika biura powiatowego o zmianie stanu faktycznego na danej działce, co do której rolnik ubiega się o przyznanie płatności jest rolnik. Tylko rolnik uprawniony jest do korygowania własnej (złożonej) deklaracji np. w zakresie wycofania danej działki, części działki czy danej powierzchni i informowania kierownika biura powiatowego ARiMR, w zakresie który rolnika dotyczy, o zmianie stanu faktycznego na danym gruncie.

Czy inwestor może dokonać zgłoszeń konieczności korekt wniosków o dofinansowanie?

Inwestor nie może dokonywać korekt wniosków o dofinansowanie.

Jak wskazano w odpowiedzi na pyt. nr 6 tylko rolnik uprawniony jest do korygowania własnej (złożonej) deklaracji np. w zakresie wycofania danej działki, części działki czy danej powierzchni i informowania kierownika biura powiatowego ARiMR, w zakresie który rolnika dotyczy, o zmianie stanu faktycznego na danym gruncie.

Niniejsza publikacja ma charakter informacyjny i nie zastępuje przepisów prawa. Jej treść nie może być podstawą do jakichkolwiek roszczeń prawnych. Po publikacji stan prawny może ulec zmianie. Aktualne informacje są dostępne na stronach www.gaz-system.pl oraz www.arimr.gov.pl

Pełna treść inwestora inwestycyjnego.