Potas jest jednym z najważniejszych składników mineralnych w żywieniu drzew owocowych. Jego rola wykracza daleko poza samo budowanie plonu – pierwiastek ten wpływa na jakość owoców, przebieg procesów fizjologicznych oraz przygotowanie roślin do zimowego spoczynku. Odpowiednie zarządzanie nawożeniem potasowym jest kluczowe dla uzyskania wysokich i jakościowych plonów, a także dla utrzymania zdrowotności drzew w dłuższej perspektywie.
Funkcja potasu w roślinie
Potas odpowiada za wiele procesów niezbędnych do prawidłowego wzrostu i owocowania drzew. Odpowiada m.in. za:
-
prawidłowy wzrost i rozwój owoców,
-
wybarwienie skórki,
-
jędrność i trwałość pozbiorczą,
-
gospodarkę wodną roślin,
-
transport węglowodanów,
-
regulację procesów dojrzewania,
-
wprowadzanie drzew w stan spoczynku zimowego – poprzez hamowanie nadmiernego wzrostu pędów późnym latem i jesienią.
Niedobór potasu w sadzie bardzo szybko przekłada się na spadek jakości plonu – owoce są drobniejsze, słabiej wybarwione i mniej jędrne.
Dlaczego jesień to dobry czas na nawożenie potasem?
Jesienne stosowanie nawozów potasowych jest szczególnie polecane na glebach średnich i ciężkich, czyli takich, które dobrze wiążą kation potasu. W tego rodzaju glebach składnik ten nie jest tak łatwo wypłukiwany przez zimowe opady, dzięki czemu dostępny jest dla roślin wiosną, w okresie intensywnego ruszenia wegetacji.
Z kolei na glebach lekkich sytuacja wygląda inaczej. Z powodu niskiej pojemności sorpcyjnej ryzyko wymywania potasu zimą jest bardzo wysokie. Oznacza to, że składnik zastosowany jesienią może nie zostać wykorzystany przez drzewa. Dlatego na glebach lekkich nawozy potasowe stosuje się przede wszystkim wiosną, bliżej okresu pobierania.
Chlorkowe a siarczanowe nawozy potasowe – który wybrać?
Nawozy chlorkowe (sól potasowa)
Jesienne nawożenie ma dodatkową zaletę: umożliwia stosowanie chlorkowych nawozów potasowych, czyli tzw. soli potasowych.
To rozwiązanie:
-
jest tańsze niż siarczan potasu,
-
bardzo dobrze uzupełnia potas w glebie,
-
od lat stosowane jest przez sadowników, zwłaszcza tam, gdzie nie ma fertygacji.
Chlorki mają swoje ograniczenia w okresie wegetacji, jednak aplikowane jesienią są bezpieczne – zimowe opady pozwalają na wypłukanie nadmiaru chloru.
Siarczan potasu
Siarczan potasu jest nawozem:
-
łagodniejszym dla roślin,
-
pozbawionym chloru,
-
lepiej sprawdzającym się na glebach wrażliwych oraz w uprawach wymagających.
Można go stosować jesienią, lecz pod jednym warunkiem: gleba musi być dobrze wyposażona w siarkę. W przeciwnym razie część siarki – występującej w formie łatwo wymywanej – może zostać utracona zimą.
Z tego powodu, jeśli sadownik ma wybór, siarczan potasu lepiej stosować wiosną. Wtedy jego efektywność jest większa, a ryzyko wymycia siarki – mniejsze.
Znaczenie analiz gleby po zimie
Po jesiennym zastosowaniu nawozów potasowych warto wykonać analizę gleby wiosną, szczególnie po:
-
mokrej,
-
deszczowej,
-
oraz wyjątkowo długiej zimie.
Pozwoli to określić, ile składnika zostało w glebie i czy istnieje potrzeba korekty dawek w sezonie.






