Rok 2025 przynosi istotne zmiany dla rolników i dystrybutorów środków ochrony roślin. Unia Europejska, poprzez serię rozporządzeń wykonawczych Komisji, podjęła decyzję o nieodnowieniu zatwierdzenia kilku substancji czynnych. Oznacza to, że środki ochrony roślin zawierające te substancje będą stopniowo wycofywane z rynku. Poniżej przedstawiamy szczegółowe informacje na temat wycofywanych substancji, ich zastosowania, wraz z kluczowymi datami, o których należy pamiętać.
1. Metrybuzyna
- Podstawa prawna: Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/2806 z dnia 31 października 2024 r.
- Decyzja: Nieodnowienie zatwierdzenia.
- Wycofanie zezwoleń: Państwa członkowskie UE muszą wycofać zezwolenia na wprowadzanie do obrotu środków zawierających metrybuzynę do 24 maja 2025 r.
- Terminy dla użytkowników:
- Sprzedaż i dystrybucja: Środki wprowadzone do obrotu do 24 maja 2025 r. mogą być sprzedawane i dystrybuowane do 24 września 2025 r.
- Stosowanie, przechowywanie, unieszkodliwianie: Środki wprowadzone do obrotu do 24 maja 2025 r. mogą być stosowane, przechowywane i unieszkodliwiane do 24 listopada 2025 r.
- Zastosowanie: Metrybuzyna to substancja czynna należąca do herbicydów, czyli środków chwastobójczych. Jest stosowana do selektywnego zwalczania chwastów (głównie dwuliściennych, ale także niektórych jednoliściennych) w uprawach takich roślin jak:
- Ziemniak
- Pomidor
- Soja
- Szparagi
- Zboża (w niektórych formulacjach i w ograniczonym zakresie) Metrybuzyna działa systemicznie, co oznacza, że jest pobierana przez liście i korzenie chwastów, a następnie przemieszcza się w roślinie, hamując proces fotosyntezy.
2. Tritosulfuron
- Podstawa prawna: Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/2777 z dnia 31 października 2024 r.
- Decyzja: Nieodnowienie zatwierdzenia.
- Wycofanie zezwoleń: Państwa członkowskie UE muszą wycofać zezwolenia na wprowadzanie do obrotu środków zawierających tritosulfuron do 7 maja 2025 r.
- Terminy dla użytkowników:
- Sprzedaż i dystrybucja: Środki wprowadzone do obrotu do 7 maja 2025 r. mogą być sprzedawane i dystrybuowane do 7 września 2025 r.
- Stosowanie, przechowywanie, unieszkodliwianie: Środki wprowadzone do obrotu do 7 maja 2025 r. mogą być stosowane, przechowywane i unieszkodliwiane do 7 listopada 2025 r.
- Zastosowanie: Tritosulfuron to również herbicyd, selektywny i systemiczny. Jest używany głównie do powschodowego zwalczania chwastów dwuliściennych w uprawach:
- Zbóż ozimych (pszenica, pszenżyto, żyto)
- Kukurydzy Działa poprzez hamowanie syntezy aminokwasów w chwastach, co prowadzi do ich zamierania.
3. Mepanipirym
- Podstawa prawna: Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/1217 z dnia 29 kwietnia 2024 r.
- Decyzja: Nieodnowienie zatwierdzenia.
- Wycofanie zezwoleń: Państwa członkowskie UE muszą wycofać zezwolenia na wprowadzanie do obrotu środków zawierających mepanipirym do 20 listopada 2024 r.
- Terminy dla użytkowników:
- Sprzedaż i dystrybucja: Środki wprowadzone do obrotu do 20 listopada 2024 r. mogą być sprzedawane i dystrybuowane do 20 kwietnia 2025 r.
- Stosowanie, przechowywanie, unieszkodliwianie: Środki wprowadzone do obrotu do 20 listopada 2024 r. mogą być stosowane, przechowywane i unieszkodliwiane do 20 maja 2025 r.
- Zastosowanie: Mepanipirym to fungicyd, czyli środek grzybobójczy. Jest stosowany do ochrony roślin przed chorobami grzybowymi, a konkretnie:
- Szara pleśń (główne zastosowanie) na różnych uprawach, w tym:
- Winorośl
- Truskawka
- Pomidor
- Ogórek
- Rośliny ozdobne Mepanipirym działa zapobiegawczo i interwencyjnie, hamując rozwój grzyba na powierzchni rośliny i w jej tkankach.
- Szara pleśń (główne zastosowanie) na różnych uprawach, w tym:
4. Dimetomorf
- Podstawa prawna: Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/1207 z dnia 29 kwietnia 2024 r.
- Decyzja: Nieodnowienie zatwierdzenia.
- Wycofanie zezwoleń: Państwa członkowskie UE muszą wycofać zezwolenia na wprowadzanie do obrotu środków zawierających dimetomorf do 20 listopada 2024 r.
- Terminy dla użytkowników:
- Sprzedaż i dystrybucja: Środki wprowadzone do obrotu do 20 listopada 2024 r. mogą być sprzedawane i dystrybuowane do 20 kwietnia 2025 r.
- Stosowanie, przechowywanie, unieszkodliwianie: Środki wprowadzone do obrotu do 20 listopada 2024 r. mogą być stosowane, przechowywane i unieszkodliwiane do 20 maja 2025 r.
- Zastosowanie: Dimetomorf jest fungicydem o działaniu systemicznym i wgłębnym. Jest stosowany do zwalczania chorób wywoływanych przez organizmy grzybopodobne (lęgniowce), a w szczególności:
- Zaraza ziemniaka (na ziemniaku i pomidorze)
- Mączniak rzekomy (na winorośli, ogórku, cebuli i innych warzywach oraz roślinach ozdobnych) Dimetomorf zakłóca tworzenie ściany komórkowej patogenów, co hamuje ich wzrost i rozwój.
Wycofanie substancji czynnych to proces ciągły, mający na celu ochronę zdrowia ludzi i środowiska. Rolnicy i dystrybutorzy powinni na bieżąco śledzić zmiany w przepisach dotyczących środków ochrony roślin i dostosowywać swoje praktyki do nowych regulacji. Zapoznanie się z powyższymi terminami, zastosowaniami wycofywanych środków oraz alternatywnymi rozwiązaniami jest kluczowe dla zapewnienia ciągłości produkcji rolnej i uniknięcia problemów prawnych. Należy skonsultować się z doradcami rolniczymi, aby dobrać odpowiednie, zarejestrowane zamienniki.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej ani rolniczej. W przypadku wątpliwości należy skonsultować się z odpowiednimi instytucjami lub ekspertami.
