Borówki to owoce globalne – uprawiane w różnych krajach i na różnych kontynentach, mogą być oferowane przez cały rok, a możliwości transportu sprawiają, że można je dostarczyć w każdy zakątek naszego globu. Popularność tych owoców wynika z faktu, że borówki charakteryzują się znakomitym smakiem, wartościami odżywczymi i zdrowotnymi, przez co zyskały miano „superfood”. Borówki w Polsce spożywane są głównie na surowo, jako owoc deserowy, ale stanowią również doskonały surowiec do produkcji mrożonek, dżemów oraz soków.
Produkcja borówki skoncentrowana jest przede wszystkim w Ameryce Północnej i Południowej oraz w Europie. Według dostępnych danych FAO, w 2019 r. największymi globalnymi producentami borówki były: Stany Zjednoczone (309 tys. ton), Kanada (176 tys. ton), Peru (142 tys. ton), Hiszpania (53 tys. ton), Meksyk (49 tys. ton) i Polska (35 tys. ton). W Unii Europejskiej (według danych Eurostat za 2020 r.), największymi producentami borówki były Hiszpania oraz Polska, której udział w unijnych zbiorach wyniósł 30%.
Znaczący udział krajowej produkcji borówki w zbiorach unijnych wynika z dużego wzrostu areału uprawy w Polsce, będącego odpowiedzią na coraz większe zainteresowanie ze strony konsumentów krajowych oraz rosnącego popytu eksportowego.
Od wejścia Polski do Unii Europejskiej w 2004 r. do roku 2020 powierzchnia uprawy tych owoców zwiększyła się trzynastokrotnie. Równocześnie zbiory borówki wzrosły z blisko 4 tys. ton do ponad 38 tys. ton, a prawie całą produkcję stanowiły owoce deserowe.
Rozwijająca się produkcja borówki w Polsce pozwala na systematyczne zwiększanie sprzedaży owoców na rynki zagraniczne. W 2020 r. wyeksportowano z Polski 40% wolumenu produkcji borówki, która znalazła nabywców w 34 krajach.
W latach wcześniejszych (2015– 2019) udział sprzedaży zagranicznej w wolumenie produkcji tych owoców wahał się od 25% do 35%. Świadczy to o rosnącym zainteresowaniu konsumentów zagranicznych polską borówką.
W latach 2012–2020 eksport krajowej borówki wzrósł z 2 tys. ton do 15,4 tys. ton, tj. blisko 8-krotnie. Głównym kierunkiem eksportu borówki wysokiej w 2020 r., podobnie jak w latach poprzednich, były kraje Unii Europejskiej, ale zauważalną tendencją jest rosnący eksport do krajów zlokalizowanych na innych kontynentach.
W 2020 r. na rynku unijnym Polska sprzedała 91% wolumenu eksportu tych owoców. Głównymi odbiorcami borówek z Polski były Niemcy (7 tys. ton, 47% wolumenu eksportu) oraz Wielka Brytania (2 tys. ton, 15% ). Borówkę eksportowano również do Niderlandów i Szwecji (po 1 tys. ton, po 8%), Norwegii (0,8 tys. ton, 5%), Danii (0,7 tys. ton, 4%). Głównym kierunkiem eksportu poza UE była Białoruś (0,3 tys. ton, 2%).
W okresie siedmiu miesięcy 2021 r. utrzymana została wzrostowa tendencja sprzedaży borówki na rynki zagraniczne. W okresie styczeń–lipiec 2021 r. z Polski wyeksportowano 5,7 tys. ton świeżej borówki wobec 4,5 tys. ton w analogicznym okresie poprzedniego roku (o 28% więcej).
źródło: KOWR – Opracowano w Biurze Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa