Koniec marca to intensywny okres dla sadowników, charakteryzujący się rozpoczęciem kluczowych prac wiosennych. Wraz z budzącą się do życia przyrodą, wzrasta również presja ze strony chorób i szkodników, które mogą znacząco wpłynąć na przyszłe plony. W tym newralgicznym czasie, terminowe i odpowiednio dobrane zabiegi ochrony roślin są fundamentem sukcesu całego sezonu wegetacyjnego.
Parch jabłoni, wywoływany przez grzyb Venturia inaequalis, jest jedną z najpoważniejszych chorób grzybowych atakujących jabłonie, powodując znaczące straty ekonomiczne w rejonach o intensywnej produkcji sadowniczej. Patogen ten zimuje w opadłych liściach w postaci niedojrzałych owocników, zwanych pseudotecjami. W okresie od jesieni do wczesnej wiosny, wewnątrz tych struktur dochodzi do procesu płciowego, w wyniku którego powstają zarodniki workowe (askospory), odpowiedzialne za infekcje pierwotne .
Wraz z nadejściem wiosny, pierwsze askospory zazwyczaj dojrzewają w okresie pękania pąków (faza zielonego pąka), jednak ich odsetek jest początkowo niski. Proporcja dojrzałych zarodników wzrasta powoli, osiągając znaczące wartości dopiero w fazie zwartego kwiatostanu . Do infekcji dochodzi, gdy dojrzałe askospory zostaną uwolnione z pseudotecjów podczas opadów deszczu lub silnej rosy, a następnie osadzą się na podatnych tkankach młodych liści i kwiatów, utrzymując się na nich w stanie zwilżenia przez określony czas . Czas zwilżenia liści niezbędny do infekcji jest zależny od średniej temperatury powietrza . Na przykład, przy średniej temperaturze 18°C, do lekkiej infekcji wystarczy 9 godzin zwilżenia . Optymalny zakres temperatur dla infekcji parchem jabłoni mieści się między 15 a 24°C .
Obserwacje prowadzone w rejonie Grójca na koniec marca 2025 r. potwierdzają brak gotowości zarodników workowych do masowych wysiewów. Oznacza to, że w obecnej fazie rozwoju drzew jabłoniowych, ryzyko wystąpienia silnych infekcji pierwotnych parchem jabłoni jest stosunkowo niskie.
W Polsce, pierwsze wysiewy askospor parcha jabłoni zazwyczaj notowane są na przełomie marca i kwietnia . Badania Instytutu Ochrony Roślin przeprowadzone w centralnej Polsce w latach 2005-2014 wykazały, że początek sezonu wysiewu askospor przypadał między 12 marca a 19 kwietnia. Termin ten może jednak różnić się w zależności od odmiany jabłoni oraz lokalnych warunków pogodowych panujących w danym sezonie .
Fakt, że znaczące dojrzewanie askospor jest zazwyczaj powiązane z późniejszymi stadiami rozwojowymi drzew (zwarty kwiatostan), sugeruje, że na koniec marca ryzyko rozległej infekcji pierwotnej może być nadal stosunkowo niskie, pod warunkiem, że presja choroby w poprzednim sezonie nie była wyjątkowo wysoka . Jeśli tylko niewielki odsetek askospor dojrzewa w fazie zielonego pąka, a główne wysiewy następują później, to obserwacje braku gotowości pod koniec marca są uzasadnione. Sugeruje to, że początkowo można skupić się na działaniach profilaktycznych, a nie na natychmiastowej interwencji przeciwko masowemu wysiewowi askospor.
Preparaty miedziowe, są powszechnie rekomendowane do stosowania wczesną wiosną w sadach jabłoniowych w celu ochrony przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi, w tym parchem jabłoni, zarazą ogniową i rakiem bakteryjnym . Działanie tych środków jest przede wszystkim kontaktowe i zapobiegawcze, polegające na tworzeniu ochronnej warstwy na powierzchni roślin, uniemożliwiającej wnikanie patogenów.
Zalecany termin aplikacji preparatów miedziowych to marzec i kwiecień, często w fazie nabrzmiewania pąków lub przed ich pęknięciem.
W związku z obecnym brakiem gotowości zarodników parcha jabłoni do wysiewów w rejonie Grójca, kontynuowanie zabiegów miedziowych jest uzasadnioną strategią prewencyjną o szerokim spektrum działania, szczególnie skuteczną przeciwko takim chorobom jak rak bakteryjny, który może być aktywny już na wczesnym etapie rozwoju drzew.
Należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń producenta umieszczonych na etykiecie produktu dotyczących dawkowania, terminu i warunków aplikacji, w tym warunków pogodowych (sucha, bezwietrzna pogoda, temperatura powyżej 5°C) .
Środki ochrony roślin przeznaczone dla użytkowników profesjonalnych mogą być zbywane osobom pełnoletnim, które ukończyły odpowiednie szkolenie określone w art. 28 Ustawy o środkach ochrony roślin. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie” W przypadku Produktów będących środkami ochrony roślin w rozumieniu ustawy o środkach ochrony roślin z dnia 8 marca 2013 r. (Dz.U. 2020 poz. 2097 ze zm.) oraz rozporządzenia nr 1107/2009 (Dz.U. 2011 nr 284 poz. 1673 ze zm.), złożyć Zamówienie oraz być stroną Umowy Sprzedaży mogą jedynie Klienci będący osobami fizycznymi posiadającymi pełną zdolność do czynności prawnych oraz posiadającymi kwalifikacje wymagane od osób nabywających środki ochrony roślin określone w art. 28 ustawy o środkach ochrony roślin z dnia 8 marca 2013 r. (Dz.U. 2020 poz. 2097 ze zm.)
Materiał chroniony prawami autorskimi. Kopiowanie dozwolone tylko przy wskazaniu źródła.
