W dniu 12 stycznia br. odbyło się 35. posiedzenie Senatu. Senatorowie przeprowadzili m.in. drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego i ustawy o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne. W kolejności projekt trafi pod obrady Sejmu.
Projekt ten przywraca, skreślony nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego z 2 grudnia 2021 r., przepis § 5 rozporządzenia ministra sprawiedliwości w sprawie określenia przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji. Zgodnie z nim przepisów rozporządzenia nie stosowano w wypadku równoczesnego skierowania egzekucji do wszystkich nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego prowadzonego przez dłużnika. Proponowane rozwiązanie ma zapobiec zgłaszanym problemom z ustanawianiem zabezpieczeń wymaganych przy udzielaniu kredytów i pożyczek rolnikom. Ponadto zrezygnowano z wymogu wpisu hipoteki na rzecz Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) na pierwszym miejscu w księdze wieczystej, co umożliwi KOWR udzielanie pomocy publicznej w formie gwarancji zabezpieczającej spłatę kredytu restrukturyzacyjnego.
Całą sprawę w dniu 7 grudnia ub. roku nagłośniła w swoim szerokim wystąpieniu Wielkopolska Izba Rolnicza. Dzięki podjętym przez naszą Izbę działaniom, sprawą na nowo zainteresowali się parlamentarzyści.
Przypominając cały kontekst należy wyjaśnić, że po nowelizacji ustawy – Kodeks postępowania cywilnego z 2 grudnia 2021 r. i jej podpisaniu przez Prezydenta RP w dniu 6 grudnia 2021 roku, weszła ona w życie po 30 dniach. Ustawa przeniosła rozwiązania zawarte w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie określenia przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji do przepisów o randze ustawowej, tj. Kodeksu postępowania cywilnego. Poważne zastrzeżenia wzbudziła jednak rezygnacja z przeniesienia do kpc normy wyrażonej obecnie w § 5 rozporządzenia, zgodnie z którą „Przepisów rozporządzenia nie stosuje się w razie równoczesnego skierowania egzekucji do wszystkich nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego prowadzonego przez dłużnika”. Rezygnacja z przeniesienia tego przepisu do ustawy pozbawia bowiem bank i inną instytucję finansującą realnej szansy na odzyskanie należnych wierzytelności i tym samym – zniechęca do udzielania dalszego finansowania rolnikom.
W konsekwencji regulacja ta zaburzyła i uniemożliwiła sprawne finansowanie rolnictwa, ponieważ przepisy ustawy uniemożliwiają, np. bankom, firmom leasingowym, a także innym dostawcom rolnictwa utworzenie zabezpieczeń kredytowych, leasingowych oraz zabezpieczenie kredytu kupieckiego, czy odroczonych płatności.
Obecnie nowoczesne, towarowe rolnictwo nie może się obejść bez zewnętrznego finansowania. Dotyczy to szczególnie wielkopolskich rolników. Wdrażany zielony ład w rolnictwie oznacza konieczność wdrażania nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań, które niestety sporo kosztują. Rosnące ceny nawozów i innych środków produkcji również zwiększają zapotrzebowanie gospodarstw rolnych na kredyty.
W dniu 29.12.2021 odbyło się spotkanie poświęcone temu tematowi, zorganizowane przez Związek Banków Polskich, z udziałem przedstawicieli rolników, w tym: Krajowej Rady Izb Rolniczych, Wielkopolskiej Izby Rolniczej, Podlaskiej Izby Rolniczej, Lubelskiej Izby Rolniczej, Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej, Krajowego Związku Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych oraz Krajowej Rady Drobiarskiej. Po tym spotkaniu został wystosowany wspólny apel środowiska finansowego i organizacji rolniczych, wskazujący na zagrożenia dla rolnictwa, wynikające z wejścia w życie zmiany ustawy – kpc z 2 grudnia 2021 r.
W dniu 3 stycznia br. swój apel do Marszałków Sejmu i Senatu, Premiera RP, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, szefów klubów i kół parlamentarnych oraz wszystkich wielkopolskich parlamentarzystów wystosowała także Wielkopolska Izba Rolnicza. Jako ustawowy samorząd rolniczy apelowaliśmy, aby pilnie naprawić przepisy ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, w kierunku umożliwiającym sprawne funkcjonowanie instrumentów zabezpieczających. Zwracaliśmy uwagę, że jest to możliwe wyłącznie w trybie kolejnej nowelizacji tej ustawy. Wyrażamy satysfakcję, że tym razem głos wielkopolskiego samorządu rolniczego został dostrzeżony, a naprawienie powstałego problemu potraktowano priorytetowo.
