Targi Sadownictwa i Warzywnictwa — TSW, które odbyły się w dniach 17-18 stycznia 2024 r. w Kielcach to największa w Polsce impreza branżowa dla producentów owoców i warzyw. Daje ona możliwość poznania innowacyjnych technologii i najświeższej wiedzy praktycznej z branży ogrodniczej. Podczas tegorocznych targów po raz pierwszy zorganizowana została konferencja maszynowa (17 stycznia). W czasie konferencji eksperci zaprezentowali najnowsze urządzenia i technologie, które są odpowiedzią na zmieniające się warunki prowadzenia działalności sadowniczej i warzywniczej.
Podstawowym problemem sadowników w ostatnim okresie staje się niedobór wykwalifikowanych pracowników do zbierania owoców i coraz częściej konieczność automatyzacji pozostałych prac w sadach. Pociąga to za sobą rozwój tzw. agrorobotyki. Chociaż część plantatorów owoców i doradców sadowniczych nie dowierza, że roboty mogą skutecznie pracować podczas zbiorów, inżynierowie-robotycy są jednomyślni. Ich zdaniem wykorzystanie robotów do prac sadowniczych na dużą skalę to tylko kwestia czasu. W firmach i przedsiębiorstwach specjalizujących się w produkcji robotów przeznaczonych do sadów trwają zaawansowane prace badawcze i wdrożeniowe. Część z nich opracowała już modele robotów przeznaczonych do zbiorów owoców w sadach, które mogłyby znaleźć zastosowanie i u nas.
Dr inż. Jacek Skudlarski podczas wykładu pt. „Manipulatory i roboty sadownicze” opowiedział o zastosowaniu robotów w sadach oraz na plantacjach owoców miękkich. Wszakże robotów do zbioru owoców na Targach TSW nie było, za to można było obejrzeć roboty polowe oraz autonomiczne opryskiwacze sadownicze.
O kombajnach i automatach do zbierania owoców i warzyw, czujnikach sprawdzania ich dojrzałości i wykorzystywanych do selektywnej zbiórki owoców oraz o systemach zdalnego monitoringu upraw, czyli o internecie rzeczy w czasie konferencji opowiedział Adam Ekielski z SGGW. W czasie wykładu pt. „Czujniki dojrzałości owoców i warzyw, system zdalnego monitoringu upraw (internet rzeczy)” – przedstawił rozwiązania konstrukcyjne zastosowane w kombajnach do zbioru owoców miękkich z uwzględnieniem ograniczenia ich uszkodzeń i wydłużenia czasu przechowywania zebranych owoców przez szokowe schłodzenie. Omówił także czujniki: dotykowe (sensory piezzo, ciśnieniowe, pneumatyczne, hydrauliczne) i bezdotykowe (światłem odbitym, przenikanie światła, analiza obrazu) oraz systemy bezdotykowe wielospektralne: odbiciowe i transparentne (X-ray), systemy przekazywania informacji wykorzystujące sieć WLAN, GSM i systemy identyfikacji: RFiD.
Internet Rzeczy (IoT) dla sadowników i producentów warzyw to niewątpliwie najważniejszy trend zarówno w przemyśle jak i w rolnictwie. Z rozwiązaniami IoT dla rolnictwa, a szczególnie dla producentów owoców i warzyw, można było zapoznać się podczas wykładu pt. „Urządzenia i czujniki IoT dla sadownictwa”. O IoT w rolnictwie opowiedział Marek Wilanowski z METOS Polska. Firma Metos Polska, zaprezentowała stacje pogodowe i czujniki polowe oraz system informatyczny służący do ich obsługi. Rozwiązania te mają zastosowanie w sadach, winnicach oraz plantacjach warzyw i owoców miękkich. Stacje pogodowe na TSW można było zobaczyć na stoiskach kilku firm, w tym firm oferujących ciągniki rolnicze. Bardzo ciekawym pomysłem na TSW były pola demonstracyjne z drzewami owocowymi, na których zainstalowano rozwiązania IoT.
W dalszej części konferencji przedstawione zostały „Innowacje w sadownictwie i uprawach warzyw: od monitoringu do automatyzacji”. O wykorzystaniu zdjęć satelitarnych do monitoringu sadów: uprawy roślin i ich potrzeb nawozowych i wodnych oraz o kosztach zastosowania i narzędziach przydatnych w systemie diagnostyki – opowiedział dr inż. Tomasz Żelaziński z SATAGRO. Pielenie roślin na dużych areałach to wciąż trudna i czasochłonna praca, dlatego wielu rolników wybiera znacznie łatwiejsze rozwiązanie, czyli chemiczne odchwaszczanie pól. Czy to rzeczywiście najlepszy sposób na pożegnanie się z zachwaszczeniem na polach? T. Żelaziński z SGGW starał się odpowiedzieć na to pytanie i w swojej prezentacji przedstawił rozwiązania techniczne i możliwości nowoczesnych automatycznych pielników mechanicznych, które są w stanie sprostać bardzo wymagającym zadaniom. Omówił pielniki aktywne i pasywne, niekonwencjonalne i roboty pielące. Zaprezentował najciekawsze narzędzia pielące wśród maszyn z biernymi i aktywnymi elementami roboczymi oraz sensory wykorzystywane do prowadzenia sekcji pielących. Przedstawił przykładowe konstrukcje robotów pielących i ich możliwości wykorzystania do określonych zadań. Opowiedział o systemach sterowania elementami roboczymi przy użyciu metody: wizyjnej, laserowej, radarowej i innych.
Dr inż. Tomasz Żelaziński w końcowej części prezentacji omówił także kierunki i perspektywy rozwoju maszyn pielących.
O tym, że drony znajdują coraz więcej zastosowań w różnych obszarach gospodarczych — wiemy wszyscy, a o wykorzystaniu dronów do precyzyjnych zabiegów, takich jak opryski w sadach i plantacjach warzyw z uwzględnieniem kosztów oraz o rodzajach dronów i systemach mapowania w opryskiwaczach przedstawił w swojej prezentacji pt. „Zastosowanie dronów do precyzyjnych zabiegów w sadach i plantacjach warzyw” – Jerzy Koronczok z Agrocom. Omówił możliwości wykonywania prac rolniczych w uprawach warzywniczych, sadowniczych i szkółkarskich przy użyciu niskopułapowych bezzałogowych statków powietrznych (BSP, tak zwanych dronów) z podziałem na ich rodzaje i cechy konstrukcyjne sprawdzające się w poszczególnych zadaniach. Dr inż. Jerzy Koronczok opowiedział także o autonomicznych pojazdach naziemnych polskiej produkcji do zwalczania chwastów w uprawach rolniczych, warzywniczych, sadowniczych i szkółkarskich.
Uważam, że podczas tegorocznych Targów Sadownictwa i Warzywnictwa w Kielcach każdy z odwiedzających mógł znaleźć odpowiedni blok tematyczny dostosowany do swoich zainteresowań i prowadzonej produkcji, zapoznać się z innowacyjnymi technologiami oraz najświeższą wiedzą praktyczną z branży ogrodniczej.
Anna Janus
źródło: ŚODR W MODLISZEWICACH