W 2024 roku zgłoszono 9 930 wypadków w rolnictwie, oznacza to spadek o 7,3% w porównaniu z rokiem poprzednim, jednak problem nadal jest poważny. Spośród tych zdarzeń 9 378 uznano za wypadki przy pracy rolniczej. Analiza danych KRUS pozwala lepiej poznać przyczyny i strukturę wypadków. W artykule przedstawiamy statystyki, główne przyczyny zdarzeń oraz regionalne zróżnicowanie wypadkowości, wskazując na możliwości poprawy bezpieczeństwa pracy w rolnictwie.
Statystyki wypadków w rolnictwie w 2024 roku
W 2024 roku do Oddziałów Regionalnych i Placówek Terenowych KRUS zgłoszono łącznie 9 930 wypadków w rolnictwie. Stanowi to spadek o 779 zdarzeń (7,3%) w porównaniu do roku poprzedniego. Spośród zgłoszonych przypadków, 9 378 uznano za wypadki przy pracy rolniczej w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. To o 733 zdarzenia (7,3%) mniej niż w 2023 roku.
W 2024 roku KRUS wypłaciła 7 835 jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu lub śmierci wskutek wypadków przy pracy rolniczej. Jest to spadek o 587 świadczeń (7,0%) w porównaniu z poprzednim rokiem. Jednocześnie wydano 2 563 decyzje odmowne. Wskaźnik wypadkowości w rolnictwie indywidualnym w 2024 roku wyniósł 7,8 wypadków na 1 000 ubezpieczonych.
Najczęstsze przyczyny wypadków
Najczęstszą przyczyną wypadków w rolnictwie w 2024 roku były upadki osób, które stanowiły aż 52,2% wszystkich zdarzeń zakończonych wypłatą odszkodowań. Łącznie w wyniku upadków poszkodowanych zostało 4 087 osób. Upadki od lat pozostają najczęstszą przyczyną wypadków w rolnictwie. Może to wynikać m.in. z nieodpowiednich warunków pracy, pośpiechu oraz braku zabezpieczeń w miejscach szczególnie narażonych na ryzyko upadku.
Drugą najliczniejszą grupą zdarzeń były wypadki związane z uderzeniem, przygnieceniem lub pogryzieniem przez zwierzęta – 940 poszkodowanych, stanowiących 12,0% wszystkich zdarzeń.
Trzecim najczęstszym rodzajem wypadków były te spowodowane pochwyceniem i uderzeniem przez części ruchome maszyn i urządzeń – 817 poszkodowanych (10,4% wszystkich wypadków). Inne zdarzenia, takie jak przecięcia, złamania czy poparzenia, dotknęły 685 osób i stanowiły 8,7% przypadków.
Warto zaznaczyć, że w 58,0% przypadków zakończonych wypłatą jednorazowych odszkodowań orzeczono uszczerbek na zdrowiu nieprzekraczający 5%.
Regionalne zróżnicowanie wypadkowości
Analiza danych KRUS pokazuje istotne różnice w liczbie wypadków w rolnictwie w zależności od regionu. Najwyższą wypadkowość w 2024 roku odnotowano w województwie kujawsko-pomorskim, gdzie wskaźnik wyniósł 10,7 wypadków na 1 000 ubezpieczonych. Na kolejnych miejscach znalazły się województwa podlaskie (9,9), wielkopolskie (9,1) oraz łódzkie (8,9). Są to regiony o wysokiej koncentracji gospodarstw rolnych oraz intensywnej produkcji rolnej. Z kolei najniższą wypadkowość odnotowano w województwach: śląskim (3,9), opolskim (4,3) oraz małopolskim (5,4).
Odszkodowania i decyzje KRUS
W 2024 roku KRUS wypłaciła 7 835 jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu lub śmierci wskutek wypadków przy pracy rolniczej. Oznacza to spadek liczby wypłaconych świadczeń o 587 (7,0%) w porównaniu z 2023 rokiem. Wśród tych zdarzeń znalazło się 38 przypadków śmiertelnych, oznacza to wskaźnik 3,8 wypadków śmiertelnych na 100 000 ubezpieczonych. To o 0,5 mniej niż w roku poprzednim.
KRUS wydał również 2 563 decyzje odmowne, oznacza to spadek o 305 (10,6%) w porównaniu z 2023 rokiem. Odmowy najczęściej wynikały z braku wystarczających dowodów na to, że zdarzenie miało miejsce przy pracy rolniczej lub z uznania, że uszczerbek na zdrowiu nie spełniał kryteriów ustawowych.
W 2024 roku zgłoszono także 283 wnioski o jednorazowe odszkodowanie z tytułu uszczerbku na zdrowiu lub śmierci wskutek choroby zawodowej. To o 15 wniosków (5,6%) więcej niż w poprzednim roku. KRUS wydał 228 decyzji przyznających oraz 66 decyzji odmownych.
W 2024 roku odnotowano spadek liczby wypadków w rolnictwie oraz zmniejszenie liczby wypłaconych odszkodowań, jednak niemal 10 tysięcy zgłoszonych zdarzeń wskazuje na potrzebę dalszych działań w zakresie bezpieczeństwa pracy. Najczęstszymi przyczynami wypadków były upadki oraz zdarzenia związane z obsługą maszyn i hodowlą zwierząt. Różnice regionalne podkreślają konieczność dostosowania programów prewencyjnych do lokalnych warunków pracy. Skuteczna poprawa bezpieczeństwa wymaga kontynuacji działań edukacyjnych oraz inwestycji w nowoczesne rozwiązania techniczne.
źródło: KRUS.PL
