W sezonie 2025 sadownicy uprawiający gruszę odmiany 'Konferencja’ z niepokojem obserwują masowe opadanie owoców na przełomie sierpnia i września. Zjawisko to, znacznie bardziej nasilone niż w poprzednich latach, zaskoczyło nawet najbardziej doświadczonych producentów. Problem dotknął wiele sadów, mimo zastosowania standardowych zabiegów agrotechnicznych.
Złożona przyczyna problemu: to nie był jeden czynnik
Eksperci są zgodni – masowy opad gruszek 'Konferencja’ w 2025 roku nie jest wynikiem jednego zdarzenia, lecz zbiegu kilku niekorzystnych warunków, które spotęgowały problem. Głównymi przyczynami były czynniki środowiskowe, a także wrażliwość samej odmiany 'Konferencja’ na stres.
Partenokarpia: dlaczego owoce bez nasion są bardziej podatne na opadanie?
Jednym z kluczowych powodów tak dużej skali problemu jest partenokarpia, czyli zjawisko powstawania owoców beznasiennych. ’Konferencja’ jest odmianą, która ma tendencję do tworzenia takich owoców, szczególnie po wiosennych przymrozkach. Owoce partenokarpiczne są bardziej narażone na opadanie, ponieważ brakuje im nasion, które są odpowiedzialne za produkcję auksyn — fitohormonów utrzymujących owoce na drzewie. W sytuacji stresowej, drzewo w pierwszej kolejności zrzuca owoce o najsłabszym wigorze, czyli właśnie te, które nie mają nasion.
Stres wodny: susza rolnicza mimo deszczów
Mimo prognoz, które zapowiadały sumy opadów w normie, rzeczywistość okazała się inna. Analiza Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) potwierdziła występowanie suszy rolniczej w uprawach gruszy na dużej części kraju. Krótkotrwałe, gwałtowne deszcze, które występowały latem, nie były w stanie skutecznie nawodnić głębszych warstw gleby, z których czerpią wodę drzewa gruszowe. Taki stres wodny jest dla rośliny sygnałem do oszczędzania zasobów, co prowadzi do zrzucania nadmiaru owoców.
Szkodniki i choroby: osłabione drzewo to łatwy cel
Choć często są to problemy lokalne, w 2025 roku szkodniki, takie jak miodówki gruszowe i owocówka jabłkóweczka, mogły znacząco pogłębić problem. Miodówki, wysysając soki, osłabiają drzewa, a owocówki uszkadzają owoce, czyniąc je podatnymi na infekcje.
Do opadu przyczyniły się również choroby grzybowe, w szczególności brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych oraz parch gruszy. Uszkodzone przez owady owoce stają się „wrotami” dla patogenów, co przyspiesza gnicie i opadanie.
Jak zapobiegać opadowi gruszek? Praktyczne porady dla sadowników
Wobec tak złożonej sytuacji, sadownicy muszą przyjąć kompleksowe podejście, które łączy działania natychmiastowe z długofalową strategią.
Działania w trakcie sezonu:
- Nawadnianie: kluczowe jest zapewnienie roślinom optymalnych warunków wzrostu poprzez racjonalne nawadnianie, najlepiej wcześnie rano lub późnym wieczorem, co ograniczy parowanie.
- Nawożenie dolistne: regularna aplikacja boru i wapnia jest niezbędna. Bor wspiera transport cukrów i zawiązywanie owoców, a wapń wzmacnia ich strukturę, co czyni je bardziej odpornymi na uszkodzenia.
- Regulatory wzrostu: w celu bezpośredniej ochrony przed opadem, można zastosować specjalistyczne produkty.
Długofalowa strategia:
- Zdrowa gleba: zadbaj o optymalne pH gleby i jej żyzność. Grusza potrzebuje podłoża próchniczego, umiarkowanie wilgotnego.
- Cięcie i przerzedzanie: regularne cięcie prześwietlające zapewnia lepszy przepływ powietrza, co ogranicza rozwój chorób. W przypadku obfitego owocowania, warto wykonać ręczne przerzedzanie zawiązków, aby odciążyć drzewa.
- Kompleksowa ochrona: stosowanie zintegrowanego programu ochrony przed szkodnikami i chorobami jest podstawą. Regularny monitoring i wczesne zabiegi to klucz do sukcesu.
Sezon 2025 jest testem dla polskich sadowników gruszowych. Nagły opad gruszek 'Konferencja’ pokazuje, jak ważne jest holistyczne podejście do uprawy, uwzględniające nie tylko nawożenie i ochronę, ale także reakcję na zmienne warunki pogodowe i fizjologię samej rośliny.
