Dobre wieści dla młodych adeptów rolnictwa! Już 2 czerwca 2025 roku startuje długo wyczekiwany nabór wniosków o wsparcie w ramach interwencji „Premie dla młodych rolników” z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) przygotowała pulę 200 tys. zł dla każdego beneficjenta, który rozpoczyna lub planuje rozwój swojej działalności rolniczej.
Na co można przeznaczyć dofinansowanie?
Dofinansowanie w formie ryczałtu, wynoszące 200 tys. zł, ma na celu wsparcie rozpoczynania i rozwoju działalności rolniczej w zakresie wytwarzania nieprzetworzonych produktów rolnych lub przygotowania ich do sprzedaży. Środki te można przeznaczyć na szereg kluczowych inwestycji, takich jak:
- Inwestycje budowlane związane z budynkami lub budowlami służącymi prowadzonej działalności rolniczej.
- Zakup nieruchomości rolnych.
- Zakup stada podstawowego zwierząt gospodarskich.
- Zakup nowych maszyn, urządzeń i nowoczesnego oprogramowania.
Pomoc będzie wypłacana w dwóch ratach: pierwsza rata stanowi 70% kwoty przyznanej pomocy (140 tys. zł), a druga rata – pozostałe 30% (60 tys. zł).
Kto może ubiegać się o wsparcie? Warunki podmiotowe
Program skierowany jest do osób fizycznych, które spełniają szereg warunków. Przede wszystkim, w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy (WOPP), kandydat nie może mieć ukończonych 41 lat.
Kolejnym kluczowym kryterium jest rozpoczęcie prowadzenia działalności rolniczej nie wcześniej niż 24 miesiące przed dniem złożenia WOPP, albo brak rozpoczęcia takiej działalności w ogóle. Za rozpoczęcie działalności uważa się m.in. stanie się właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa o powierzchni co najmniej 1 ha UR. W przypadku specyficznych sytuacji, takich jak dziedziczenie, czy nauka w systemie dziennym, data rozpoczęcia działalności jest precyzyjnie określona w wytycznych.
Ważnym elementem jest również posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych lub umiejętności przydatnych do prowadzenia działalności rolniczej. Akceptowane są m.in. wykształcenie wyższe rolnicze lub weterynaryjne, wykształcenie średnie branżowe z odpowiednimi kwalifikacjami (np. technik rolnik, technik ogrodnik) lub wykształcenie zasadnicze zawodowe. Istnieje możliwość uzupełnienia kwalifikacji w ciągu 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, jeśli wnioskodawca nie spełniał tego warunku w momencie składania wniosku.
Warto zaznaczyć, że pomoc przysługuje tylko raz na osobę i gospodarstwo. Nie mogą z niej skorzystać osoby, którym już wypłacono pomoc dla młodych rolników w ramach poprzednich programów (PROW 2014-2020, PROW 2007-2013, SPO 2004-2006) lub w ramach interwencji „Rozwój małych gospodarstw” (I.10.5). Istnieją również obostrzenia dotyczące małżonków – jeśli małżonek wnioskodawcy otrzymał już wsparcie, drugi małżonek nie może ubiegać się o to samo wsparcie.
Warunki przedmiotowe i biznesplan
Aby otrzymać pomoc, należy przedstawić biznesplan – spójną koncepcję rozpoczęcia i rozwoju działalności rolniczej. Biznesplan musi przewidywać wzrost wielkości ekonomicznej gospodarstwa w roku docelowym w stosunku do roku wyjściowego. Wartość szacunkowych wydatków na inwestycje w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne musi wynosić co najmniej 70% kwoty pomocy.
Wielkość gospodarstwa również podlega określonym kryteriom. W roku wyjściowym gospodarstwo musi mieć powierzchnię użytków rolnych (UR) równą co najmniej powierzchni minimalnej dla danego regionu lub wielkość ekonomiczną równą co najmniej 15 000 euro. Powierzchnia UR nie może przekraczać 300 ha, a wielkość ekonomiczna 150 000 euro. Co najmniej 50% powierzchni UR musi stanowić wyłączna własność beneficjenta lub małżeńska wspólność majątkowa, użytkowanie wieczyste lub dzierżawa z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP) lub od jednostek samorządu terytorialnego (JST).
Należy pamiętać, że nie są wspierane inwestycje polegające na zakupach od najbliższych członków rodziny ani inwestycje realizowane na gruntach innych niż stanowiące wyłączną własność wnioskodawcy/beneficjenta lub przedmiot jego małżeńskiej wspólności majątkowej, w przypadku inwestycji budowlanych i nasadzeń trwałych. Program nie wspiera również produkcji zwierząt futerkowych (z wyjątkiem królika hodowanego na mięso) oraz niektórych działów specjalnych produkcji rolnej (np. zwierzęta laboratoryjne, ryby akwariowe).
Kryteria wyboru i wypłata pomocy
O kolejności przyznawania pomocy decyduje liczba punktów uzyskanych na podstawie kryteriów wyboru. Minimalna liczba punktów to 7. Punkty przyznawane są za:
- Powierzchnię UR w gospodarstwie w roku wyjściowym (powyżej średniej w kraju/województwie).
- Posiadane kwalifikacje zawodowe lub umiejętności.
- Różnicę wieku między przekazującym UR a młodym rolnikiem (im większa, tym więcej punktów).
- Przejmowanie gospodarstwa w całości (przynajmniej jednego, z wyłączeniem niektórych sytuacji).
- Uczestnictwo w systemach jakości (unijnych lub krajowych, np. rolnictwo ekologiczne).
- Wielkość ekonomiczną gospodarstwa w roku wyjściowym (powyżej 19 500 euro).
- Prowadzenie produkcji zwierzęcej (co najmniej 50% docelowej wielkości ekonomicznej).
- Dotychczasową aktywność zawodową wnioskodawcy (np. bycie domownikiem rolnika, uczniem/studentem w systemie dziennym, zarejestrowanym bezrobotnym).
W przypadku równej liczby punktów, pierwszeństwo mają kobiety, a następnie wnioskodawcy z gospodarstwami o większej powierzchni UR. Przy dalszej równości punktów, decyduje wiek wnioskodawcy (pierwszeństwo dla młodszego).
Wnioski o płatność pierwszej raty (WOP I) należy złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia przyznania pomocy. Wypłata drugiej raty (WOP II) następuje po zrealizowaniu biznesplanu, w I kwartale roku następującego po roku docelowym.
Zobowiązania i zwrot pomocy
Beneficjent, po otrzymaniu wsparcia, jest zobowiązany do szeregu działań w tzw. okresie związania celem (OZC), który trwa 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy. Należą do nich m.in.:
- Prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie jako jedyny kierujący.
- Utrzymanie wzrostu wielkości ekonomicznej gospodarstwa na określonym poziomie (od 10% do 30% w zależności od wyjściowej wielkości).
- Utrzymanie co najmniej 60% udziału przychodów z działalności rolniczej we wszystkich swoich przychodach.
- Prowadzenie rachunkowości rolniczej.
- Kontynuowanie działań, za które przyznano punkty (np. produkcja zwierzęca, systemy jakości).
- Uzupełnienie kwalifikacji zawodowych (jeśli było to wymagane).
Brak realizacji któregokolwiek z warunków może skutkować odmową wypłaty drugiej raty pomocy oraz zwrotem całości lub części wypłaconej pierwszej raty.
Szczegółowe wytyczne dotyczące naboru są dostępne na stronach ARiMR. Warto zapoznać się z nimi dokładnie, aby zwiększyć swoje szanse na uzyskanie wsparcia w ramach programu „Młody Rolnik”.
