Od 1 stycznia 2025 roku wchodzi w życie nowy mechanizm, który wiąże wysokość wsparcia dla rolników z przestrzeganiem przez nich przepisów prawa pracy.
Na czym polega mechanizm warunkowości społecznej?
Mechanizm ten, wprowadzony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115, zakłada, że wysokość płatności bezpośrednich, płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych oraz innych form wsparcia dla rolników będzie uzależniona od tego, czy spełniają oni określone wymogi dotyczące warunków pracy i zatrudnienia.
Kogo dotyczy?
Mechanizm obejmuje wszystkich rolników ubiegających się o wsparcie finansowe z Wspólnej Polityki Rolnej.
Jakie przepisy będą kontrolowane?
Kontrole będą dotyczyły przede wszystkim przestrzegania przepisów prawa pracy, takich jak:
- Poprawność zatrudnienia: czy umowy są zawierane zgodnie z obowiązującymi przepisami, czy pracownicy są zgłaszani do ubezpieczeń społecznych.
- Warunki pracy: czy pracownicy mają zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki pracy, czy otrzymują odpowiednie wynagrodzenie.
Kto będzie przeprowadzał kontrole?
Za przeprowadzanie kontroli będzie odpowiedzialna Państwowa Inspekcja Pracy (PIP). Inspektorzy PIP będą sprawdzać, czy rolnicy przestrzegają przepisów prawa pracy i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jakie są konsekwencje stwierdzenia nieprawidłowości?
W przypadku stwierdzenia naruszeń przepisów prawa pracy, rolnik może spodziewać się zmniejszenia wysokości otrzymywanych płatności. Wysokość redukcji będzie zależeć od rodzaju i stopnia naruszenia.
Współpraca PIP i ARiMR
Państwowa Inspekcja Pracy będzie współpracować z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) w zakresie typowania gospodarstw do kontroli oraz wymiany informacji.
Cel mechanizmu warunkowości społecznej
Głównym celem wprowadzenia mechanizmu warunkowości społecznej jest zapewnienie uczciwych warunków pracy w sektorze rolniczym oraz ochrona praw pracowników. Ma to również przyczynić się do poprawy wizerunku polskiego rolnictwa.
Wprowadzenie mechanizmu warunkowości społecznej stanowi istotną zmianę w systemie wsparcia dla rolników. Ma on na celu zapewnienie, że środki unijne są wykorzystywane w sposób zgodny z zasadami prawa pracy i wspierają uczciwą konkurencję. Rolnicy powinni zatem dostosować swoją działalność do nowych wymogów, aby uniknąć utraty części wsparcia finansowego.
