Walka o pracowników sezonowych trwa!Wiosna w sadownictwie to czas intensywnych prac polowych, które wymagają zaangażowania dużej liczby pracowników. Od wielu lat posiłkujemy się pracownikami sezonowymi, głównie z Ukrainy. W obecnej sytuacji w naszym kraju, która wywołana jest pandemią koronawirusa branża sadownicza, a zwłaszcza producenci owoców jagodowych stanęli przed poważnym kryzysem spowodowanym brakiem rąk do pracy.
Związek Sadowników RP już od pierwszych dni marca br. podejmował interwencję we wszystkich dostępnych instytucjach państwowych.
Jednym z podstawowych dokumentów, które zaproponowaliśmy Panu Premierowi była SADOWNICZA TARCZA ANTYKRYZYSOWA, w której znalazły się propozycje dotyczące również pracowników sezonowych takie jak:
► Umożliwienie wjazdu do Polski pracowników z Ukrainy i innych pozaunijnych krajów, którzy są zainteresowani podjęciem pracy i otrzymali w tym celu stosowne dokumenty, w tym:
• kontynuowanie przez Starostów i Powiatowe Urzędy Pracy wydawania stosownych zezwoleń;
• przywrócenie wydawania wiz umożliwiających podjęcie pracy w gospodarstwach sadowniczych, w tym jako pomocników przy zbiorach;
• umożliwienie przekraczania granicy przez pracowników z Ukrainy i innych pozaunijnych krajów ;
• zwolnienie pomocników przy zbiorach ze składek do KRUS i podatku dochodowego;
• umożliwienie zatrudnienia w formule pomocnika przy zbiorach Polaków, którzy utracili swoje dotychczasowe miejsce pracy lub znaleźli się na bezpłatnym urlopie w sposób, który nie będzie kolidował pod względem podatkowym i w kwestii składek na ubezpieczenie społeczne z ich obecnym statusie, w tym zwolnienie ze składek do KRUS i podatku dochodowego;
• uproszczenie zasad przyjazdu do Polski pracowników sezonowych z innych krajów na takich zasadach tak, jak było do tej pory z obywatelami Ukrainy.
Sytuacja była i jest dynamiczna, dlatego na bieżąco ją monitorujemy, aby w miarę możliwości podejmować szybką reakcję. W związku z tym skierowaliśmy kilkanaście pism do następujących instytucji:
► 7 kwietnia br. do Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie pilnego podjęcia rozmów ze stroną ukraińską, które miały na celu przywrócenie ruchu osobowego na granicy z Ukrainą;
► 7 kwietnia br. do Ambasadora RP w Kijowie w spawie podjęcia pracy przez Konsulaty i terminowego wydawania wiz dla obywateli Ukrainy, aby po otwarciu granic nie tworzyły się kolejki;
► 27 kwietnia br. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie udzielenia informacji czy Ukrainiec po przekroczeniu granicy może świadczyć pracę w trakcie odbywania kwarantanny w gospodarstwie pracodawcy;
► 28 kwietnia br. do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zorganizowania pilnego spotkania z przedstawicielami naszej Organizacji w celu omówienia aktualnej sytuacji w rolnictwie i przedstawieniu rozwiązań, które mogą zapobiec pogłębiającemu się kryzysowi;
► 29 kwietnia br. do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie podjęcia interwencji w celu usprawnienia przekraczania granicy przez cudzoziemców posiadających dokumenty uprawniające ich do tego;
► 04 maja br. do Prezesa Rady Ministrów w sprawie podjęcia rozmów ze stroną ukraińską przez polski rząd celem możliwości zatrudniania pracowników sezonowych;
► 06 maja br. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z zapytaniem czy plantatorzy owoców miękkich będą mieli zagwarantowaną pomoc tj. odszkodowania z tytułu utraty dochodu na skutek braku możliwości zebrania swoich plonów wynikających z utrudnień w pozyskaniu pracowników z Ukrainy;
► 06 maja br. do Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie skrócenia kwarantanny cudzoziemcom, którzy przekroczyli granicę w celu wykonywania prac sezonowych do jednego tygodnia;
► 12 maja br. do Ambasadora RP w Kijowie z prośbą o przedstawienie aktualnej sytuacji wizowej tj: jak wygląda procedura, jaki jest czas oczekiwania, czym spowodowane są ograniczenia w możliwości uzyskania wizy;
► 18 maja br. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wytycznych dla producentów rolnych zatrudniających cudzoziemców przy pracach sezonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS COV-2 z prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące kwestie:
• jaki jest maksymalny termin od przekroczenia granicy do zgłoszenia pracownika do Państwowej Powiatowej Inspekcji Sanitarnej;
• jakie służby mogą wykonać pobranie wymazu do wykonania testu;
• czy badanie może być wykonane przez dowolne laboratorium. Jeżeli nie prosimy o wskazanie listy uprawionych do tego podmiotów;
• czy działki gospodarstwa oddalone o kilkanaście kilometrów od zabudowań, w których mieszkają pracownicy są uznawane jako jego siedlisko i może na nich być świadczona praca;
• czy pracownik może świadczyć pracę w siedlisku i należących do niego działkach w trakcie odbywania 14-dniowej kwarantanny bez konieczności wykonywania testów na obecność koronawirusa;
• zbiór owoców przez min. 8h w maseczkach i rękawiczkach jednorazowych niejednokrotnie w temperaturze przekraczającej 35,0 C jest niemożliwy i może tylko doprowadzić do powstania alergii i chorób skórnych;
► 18 maja br. do Głównego Inspektora Sanitarnego z prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
• czy wykonanie testu na obecność koronawirusa przez obywatela Ukrainy przyjeżdżającego do Polski w celach służbowych tj. z zamieram podjęcia pracy w rolnictwie jest obowiązkowe;
• czy dopuszczalne jest wykonanie testów z krwi tzw. szybkich testów na obecność koronawirusa posiadających wszelkie niezbędne certyfikaty dopuszczające je do obrotu na terenie krajów Unii Europejskiej oraz badania laboratoryjne potwierdzające wiarygodność uzyskiwanych wyników;
• czy istnieje lista podmiotów upoważnionych do wykonywania testów na obecność koronawirusa;
– czy pracownik po przybyciu do gospodarstwa może od pierwszego dnia kwarantanny wykonywać pracę bez konieczności wykonywania testu na obecność koronawirusa, przy założeniu zachowania restrykcji wynikających z zasad kwarantanny;
• jaki podmiot jest uprawniony do podjęcia decyzji o skróceniu lub zwolnieniu z odbycia kwarantanny i w jakim terminie to następuje;
• jaka treść powinna znaleźć się w instrukcji dotyczącej mycia i dezynfekcji rąk, zdejmowania i zakładania rękawiczek, zdejmowania i zakładania maseczek i skąd sadownik ma uzyskać przedmiotowe tłumaczenie na język ojczysty pracownika;
► 19 maja br. do Rzecznika Prasowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych w sprawie ilości wydanych wiz oraz aktualnego czasu rozpatrywania wniosków wizowych;
► 20 maja br. do Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie umożliwienia przekraczania granicy obywatelom Ukrainy na podstawie zaświadczenia o wpisie do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej bez konieczności uzyskiwania wizy;
► 20 maja br. do Komendy Głównej Straży Granicznej w sprawie aktualnie działających przejść granicznych z Ukrainą.
Wszystkie kraje, w których rolnictwo jest jedną z podstawowych gałęzi gospodarki, pomagają rolnikom organizując np. rządowe transporty cudzoziemców i ułatwienia w procedurach związanych z ich zatrudnieniem.
Poza tym według aktualnie obowiązujących przepisów osoby przybywające zza granicy do Polski i odbywające podróż służbową (tak jak pracownicy sezonowi do pracy w rolnictwie) są zwolnione z obowiązku kwarantanny, a także nie mają obowiązku wykonania testu na obecność koronawirusa. W związku z tym, dlaczego rząd zastosował inne przepisy wobec obywateli Ukrainy?
Rzecznik Prasowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych poinformował nas, iż planowany limit przyjęć wniosków wizowych w urzędach konsularnych ustalono obecnie na 630 dziennie. W związku z tym od 4 do 18 maja br. polskie urzędy konsularne na Ukrainie przyjęły 2 934 wnioski wizowe. Taki pułap nie zaspokaja potrzeb na pracowników sezonowych nawet jednego powiatu sadowniczego w naszym kraju, np. grójeckiego.
Według danych Urzędu Pracy w Grójcu w okresie od 01.01.2020 -18.05.2020 zostało wydanych 27 460 zaświadczeń o wpisie wniosków do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej. W tym samym okresie roku ubiegłego było to 25 894 zaświadczenia. Tylko w czasie trwającej pandemii, czyli w dniach 13.03.2020 – 18.05.2020 r. wydano 9 452 wyżej wymienionych zaświadczeń. To doskonale odzwierciedla skalę i zapotrzebowanie na pracowników sezonowych z Ukrainy w naszym kraju, bez których nie mamy się co łudzić, nasze gospodarstwa sobie nie poradzą.
Nasza Organizacja w zakresie przywrócenia możliwości zatrudniania pracowników sezonowych w dobie pandemii koronawirusa zrobiła wszystko co mogła. Podjęliśmy interwencję we wszystkich odpowiadających za ten temat instytucjach państwowych. Ocenę skuteczności naszych działań pozostawiamy sadownikom. I odpowiedź na pytanie: czy bez naszej ingerencji i nacisków na rządzących dziś byłaby możliwość przekraczania przez Ukraińców granicy i czy mogliby już od pierwszego dnia pobytu w gospodarstwie świadczyć pracę?
źródło : facebook Mirosław Maliszewski ZSRP
Pracownicy sezonowi, wizy, wytyczne, kwarantanna, odpłatności za testy – Mirosław Maliszewski ZSRP
