W związku z zapytaniami dotyczącymi terminów jesiennego stosowania nawozów przypominamy, że w wyjątkowych sytuacjach możliwe jest późniejsze, niż przewidziane w rozporządzeniu okresy nawożenia, stosowanie nawozów zawierających w składzie azot na gruntach ornych.
Terminy stosowania nawozów
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie tzw. programu azotanowego graniczne terminy stosowania nawozów są następujące:
- nawozów naturalnych stałych (rozumianych jako: obornik – mieszanina kału i moczu zwierząt wraz ze ściółką, w szczególności słomą, trocinami lub korą oraz pomiot ptasi – odchody drobiu z bezściołowego systemu utrzymywania zwierząt gospodarskich) na gruntach ornych: 31 października, a na trwałych użytkach zielonych, uprawach wieloletnich oraz uprawach trwałych – 30 listopada;
- nawozów azotowych mineralnych i nawozów naturalnych płynnych (rozumianych jako: gnojowica – mieszanina kału i moczu zwierząt z domieszką wody oraz gnojówka – odciek z obornika (przefermentowany mocz zwierząt), na gruntach ornych to 20 października (dla niektórych gmin to 15 października albo 25 października), a na trwałych użytkach zielonych, uprawach wieloletnich oraz uprawach trwałych to 31 października.
Wydłużenie terminów stosowania nawozów zawierających azot
W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest stosowanie nawozów zawierających w składzie azot na gruntach ornych w terminie późniejszym. Nie dotyczy to jednak nawożenia upraw pod osłonami oraz upraw kontenerowych.
Elastyczne podejście do jesiennego terminu stosowania nawozów naturalnych jest możliwe w następujących, wyjątkowych sytuacjach:
- niekorzystnych warunków pogodowych – np. nadmiernego uwilgotnienia gleby, wystąpienia suszy – w tych sytuacjach graniczny termin stosowania nawozów to 30 listopada; przepisy programu azotanowego nie wymagają specjalnego dokumentowania takich przypadków; rolnik sam określa warunki pogodowe i potrzebę stosowania nawozów w terminie późniejszym niż 31 października;
- zakładania uprawy jesienią po późno zbieranych przedplonach, buraku cukrowym, kukurydzy lub późnych warzywach – dla tych sytuacji termin stosowania nawozów to koniec jesieni.
W przypadku stosowania nawozów pod zakładanie uprawy jesienią po późno zbieranych przedplonach, buraku cukrowym, kukurydzy lub późnych warzywach:
- Dopuszczalna dawka azotu w wieloskładnikowych nawozach dla zakładanych upraw nie może przekroczyć dawki 30 kg N/ha.
- Należy szczegółowo udokumentować termin zbioru, datę stosowania nawozu, zastosowane nawozy i ich dawkę oraz termin siewu jesiennej uprawy.
Ocena warunków pogodowych
Niekorzystne warunki pogodowe najczęściej występują lokalnie, dlatego producent rolny powinien samodzielnie ocenić, uwzględniając panujące warunki pogodowe, możliwość dokonania jesiennego zbioru i zastosowania nawożenia.
Należy jednak pamiętać o tym, że nawożenie w takich sytuacjach nie może być wykonywane później niż do końca listopada. Nie można również nawozić w przypadku, kiedy gleba jest zamarznięta, zalana wodą, nasycona wodą lub przykryta śniegiem.
Podstawa prawna
Rozdział 1.3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. w sprawie Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu (Dz. U. 2023 poz. 244).
