Mołdawski sektor przetwórstwa owoców stoi w obliczu poważnych wyzwań w 2025 roku, ponieważ wysokie ceny świeżych owoców i niska dostępność na rynku krajowym sprawiły, że wiele fabryk nie ma już surowców.
Według Stefana Golubciuca, prezesa stowarzyszenia przetwórców owoców i warzyw „Speranța Con”, wiosenne przymrozki znacznie obniżyły plony w tym roku. W rezultacie producenci priorytetowo traktowali sprzedaż świeżych produktów na rynkach lokalnych lub na eksport, a nie przetwórcom.
„W poprzednich sezonach duże fabryki mogły przetworzyć kilkaset ton truskawek, moreli i wiśni. W tym roku udało im się przetworzyć zaledwie kilkadziesiąt” – powiedział Golubciuc.
Ceny owoców utrzymują się na wysokim poziomie w całym kraju. Maliny sprzedawane są po 80–90 MDL/kg (4,0–4,5 euro) na rynkach centralnych i do 120 MDL/kg (6,0 euro) w supermarketach, podczas gdy ceny eksportowe wynoszą około 2 euro/kg. Jednak znaczna część zysków trafia do pośredników i detalistów, a nie do producentów.
Orhei Vit, wiodący przetwórca, zmniejszył o połowę produkcję dżemów i przecierów z powodu kosztów produkcji.
„Obecny poziom cen owoców jagodowych i pestkowych uniemożliwia utrzymanie normalnego poziomu produkcji” – powiedział dyrektor firmy, Boris Jefimow.
Wysiłki mające na celu import surowców z Ukrainy i Polski nie przyniosły jeszcze znaczących wolumenów.
Długoterminowe problemy gospodarki Mołdawii mają charakter strukturalny. Eksport surowych produktów rolnych jest często zwolniony z podatku VAT i ceł, podczas gdy krajowe przetwórstwo dodaje wartości i tworzy miejsca pracy w całym łańcuchu dostaw, od cukru i pakowania, po etykietowanie i logistykę. Jednak przetwórcy pozostają na dole hierarchii sprzedaży: rolnicy najpierw sprzedają świeże produkty za gotówkę, następnie detalistom, a dopiero na końcu przetwórcom.
Ponadto większość mołdawskich przetworów owocowych jest sprzedawana do krajów Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej. Popyt ze strony UE ogranicza się do hurtowego koncentratu jabłkowego i niewielkich ilości przecieru morelowego lub koktajli.
Rządowe działania mające na celu dywersyfikację rynków eksportowych nie wypełniły jeszcze tej luki. Na razie mołdawscy przetwórcy owoców ograniczają produkcję i stoją w obliczu niepewnego sezonu.
Źródło: www.evedomosti.md
