Mniejsza podaż jabłek na świecie w sez. 2024/25, przy większej produkcji w Chinach. Mniej pesymizmu w ocenie krajowych zbiorów owoców. Zbiory jednak wyraźnie niższe r/r, co przekłada się na wzrosty cen.
Wynikowy szacunek GUS dotyczący zbiorów owoców zdrzew w 2024 okazał się mniej pesymistyczny niż przedwynikowe oszacowania. Wskazano na spadek produkcji o 14,4% r/r, wobec spadku o ponad 17% przewidywanego we wrześniu. Na korektę wpłynęły przedewszystkim lepsze oceny zbiorów jabłek. Według grudniowego szacunku wyniosą one niespełna 3,4 mln ton (-13% r/r), co oznacza wciąż najniższy poziom od 2019. W kontekście mniejszych zbiorów jabłek zaskakują nieco dane GUS odnośnie produkcji soku jabłkowego w firmach zatrudniających 50 os. i więcej. Łącznie w okresie wrz-lis’24 (na okres ten przypada ok. 50% rocznej produkcji) zmalała ona jedynie o 0,6% r/r. Może sugerować to zmianę struktury rozdysponowania zbiorów (większy udział przemysłu) wynikający z pogorszenia jakości handlowej.
USDA prognozuje, że światowa produkcja jabłek w sezonie 2024/25 zmniejszy się o 350 tys. t (-0,4% r/r), osiągając poziom 84 mln t. Wzrost produkcji w Chinach (+3%, do 48 mln ton) nie zrekompensuje spadków w UE, USA i Rosji. Przewidywany wzrost produkcji w Chinach przełoży się na większy eksport jabłek koncentratu soku jabłkowego z tego kraju. Według USDA import koncentratu z Chin do USA w pierwszych 10 mies. 2024 wzrósł aż o 72% r/r. Relacje handlowe między USA a Chinami będą decydować o poziomie przyszłych dostaw. Chiny zwiększyły również wysyłki soku do UE.
Polski eksport zagęszczonego soku jabłkowego w okresie lipiec–październik 2024 zmniejszył się o blisko 30% r/r, co wynika zarówno z ograniczeń podażowych, jak i słabszego popytu z Ameryki Północnej. Eksport do Stanów Zjednoczonych, jednego z kluczowych rynków w poprzednich dwóch sezonach, wyniósł zaledwie 26 ton. Znikomy był również eksport do Kanady. Co istotne, mimo wzrostu cen jednostkowych, wartość eksportu koncentratu w analizowanym okresie spadła o 12% r/r (w zł).
Z danych S&P Global wynika, że cena koncentratu soku jabłkowego z Polski w listopadzie 2024 była wyższa o ponad 25% r/r. Ograniczona podaż jabłek wpłynęła także na wzrost cen jabłek deserowych – według MRiRW przeciętna krajowa cena skupu tych owoców była wyższa o 23% r/r – por wykres.
Dodatnia roczna dynamika cen jabłek będzie utrzymywać się co najmniej do połowy 2025, choć wiele w tym zakresie zależeć będzie od jakości, która decydować będzie o poziomie zapasów w kolejnych miesiącach. GUS zaznacza, że deficyt opadów deszczu w niektórych obszarach skutkował drobnieniem owoców i spadkiem jakości plonu handlowego. Niewykluczone jest zatem dość duże zróżnicowanie dynamiki cen – wyższa będzie w przypadku owoce o lepszej jakości.
źródło: Agro Nawigator 1/2025
