Już 15 marca rusza kolejna edycja naboru wniosków o dopłaty bezpośrednie w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Rolnicy po raz kolejny będą mogli ubiegać się o wsparcie finansowe, jednak ten rok przynosi istotne zmiany, szczególnie w obszarze ekoschematów. Jedną z kluczowych modyfikacji jest nowa odsłona ekoschematu Integrowana Produkcja Roślin (IPR), która wprowadza zróżnicowane stawki płatności w zależności od rodzaju upraw. Co ważne, w tym roku pojawi się także nowy ekoschemat związany z materiałem siewnym, dotychczas dostępny jedynie w ramach pomocy de minimis.
Nowe, zróżnicowane stawki dopłat do hektara w ramach IPR
Do tej pory ekoschemat Integrowana Produkcja Roślin oferował jednolitą stawkę dopłat dla wszystkich rodzajów upraw, wynoszącą 292,13 euro na hektar. W nadchodzącym naborze, jeśli propozycja zostanie zaakceptowana przez Komisję Europejską, rolnicy mogą liczyć na bardziej sprawiedliwy podział środków, uwzględniający specyfikę i koszty prowadzenia różnych upraw. Rząd proponuje następujące stawki:
- Uprawy sadownicze: ok. 342,70 euro/ha
- Uprawy jagodowe: ok. 309,21 euro/ha
- Uprawy rolnicze: ok. 146,07 euro/ha
- Uprawy warzywne: ok. 309,21 euro/ha
Te zróżnicowane stawki mają odzwierciedlać różnice w kosztach produkcji oraz potencjalne utracone dochodyzwiązane z prowadzeniem upraw w systemie Integrowanej Produkcji Roślin. Należy podkreślić, że aby otrzymać te dopłaty, uprawy muszą być prowadzone zgodnie z metodyką IPR. Warto również pamiętać, że w przypadku dużego zainteresowania ekoschematem, stawki te mogą ulec zmniejszeniu.
Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać dopłaty w ekoschemacie IPR?
Ekoschemat Integrowana Produkcja Roślin skierowany jest do rolników, którzy w danym roku kalendarzowym zobowiążą się do prowadzenia produkcji roślinnej zgodnie z metodykami Integrowanej Produkcji Roślin dla upraw rolniczych, warzywnych, sadowniczych i jagodowych. Kluczowym elementem jest przestrzeganie wytycznych metodycznych opracowanych przez Państwowy Instytut Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN) dla poszczególnych upraw. Metodyki te określają m.in. jakie środki ochrony roślin mogą być stosowane – rolnik musi korzystać tylko z tych, które znajdują się w wykazie środków dopuszczonych do stosowania w IPR.
Aby otrzymać wsparcie w ramach ekoschematu IPR, należy spełnić następujące warunki:
- Prowadzić uprawy zgodnie z metodykami Integrowanej Produkcji Roślin na gruntach ornych. Uprawy muszą być prowadzone pod nadzorem jednostki certyfikującej.
- Posiadać powierzchnię trwałych użytków zielonych (TUZ) odpowiadającą powierzchni upraw prowadzonych w systemie IP.
- Zachować wszystkie posiadane w gospodarstwie TUZ w danym roku kalendarzowym.
Ważne ograniczenia i informacje:
- Dopłaty nie przysługują do powierzchni trwałych użytków zielonych wrażliwych pod względem środowiskowym.
- Tegoroczny nabór wniosków o dopłaty bezpośrednie, w tym o ekoschematy, będzie ograniczony powierzchniowo. Łączny limit powierzchniowy dla ekoschematów obszarowych wynosi 300 ha, sumując wszystkie realizowane ekoschematy obszarowe (z wyłączeniem ekoschematu Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych).
- Proces certyfikacji jest kluczowy – rolnik musi przejść szkolenie i uzyskać certyfikat potwierdzający prowadzenie produkcji w systemie IPR. Wcześniej, samo prowadzenie upraw zgodnie z metodyką jest weryfikowane, aby zakwalifikować rolnika do systemu.
Co przyniesie rok 2025?
Już teraz wiadomo, że rok 2025 przyniesie kolejne zmiany w systemie dopłat bezpośrednich, zarówno w zakresie istniejących ekoschematów, jak i nowych płatności. Część zmian jest już ustalona, a pozostałe czekają na zatwierdzenie przez Komisję Europejską. Rolnicy powinni przygotować się na dalsze modyfikacje zasad i być na bieżąco z aktualnymi informacjami.
Ekoschemat Integrowana Produkcja Roślin w 2024 roku to atrakcyjna opcja dla rolników, którzy prowadzą uprawy zgodnie z zasadami zrównoważonego rolnictwa i chcą otrzymać wyższe dopłaty bezpośrednie. Zróżnicowanie stawek płatności to krok w stronę większej sprawiedliwości i lepszego odzwierciedlenia kosztów produkcji. Zachęcamy rolników do zapoznania się ze szczegółowymi warunkami ekoschematu IPR oraz przygotowania się do naboru wniosków, który startuje już 15 marca. Warto również śledzić komunikaty Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), która będzie odpowiedzialna za przyjmowanie wniosków i wypłatę dopłat.
