Od kilku lat na przechowywanych w kraju jabłkach występują nowe, wcześniej nie spotykane choroby, wciąż mało znane sadownikom.
Antraknoza jabłek i gruszek powodowana jest przez grzyby Colletotrichum spp. Jej początkowe objawy to małe, jasnobrązowe, lekko zagłębione plamki gnilne wokół przetchlinek jabłek. Na jednym owocu jest z reguły więcej plamek, niż w przypadku gorzkiej zgnilizny i są one mniej regularne, drobniejsze, często zlewające się. Po wyjęciu jabłek z chłodni zgnilizna bardzo szybko powiększa się i tworzą się na niej drobne, ciemne, zagłębione w skórce, koncentrycznie ułożone acerwulusy, czyli owocniki grzyba z których wydobywa się łososiowopomarańczowa masa zarodników. Mogą też tworzyć się owocniki stadium doskonałego zebrane w bardzo drobne, czarne skupienia. Źródłem antraknozy jabłek są grzyby zimujące na korze martwego drewna, ranach zgorzelowych lub zmumifikowanych owocach albo porażone inne rośliny (truskawka, borówka wysoka) rosnące w pobliżu sadu. Grzyby te obficie zarodnikują latem i zakażają rosnące jabłka. Infekcji sprzyjają uszkodzenia skórki, ale możliwe jest również zakażenie owoców w miejscu przetchlinek. Na jesiennych odmianach jabłek objawy choroby mogą rozwinąć się jeszcze przed zbiorem.
Druga choroba to zgnilizna powodowana przez grzyb Neonectria ditissima (Nectria galligena). Uważa się, że znaczenie tej choroby może rosnąć, gdyż grzyb ją wywołujący jest jednocześnie sprawcą raka drzew owocowych, który dosyć powszechnie występuje w sadach. Plamy gnilne powodowane przez N. ditissima są większe, brązowe, lekko zagłębione, z wyraźną granicą między zdrową a gnijącą tkanką. Na przekroju owocu gnijący miąższ jest ciemnobrązowy, szklisty, wyraźnie oddzielający się od zdrowej tkanki. Na powierzchni zgnilizny rozwija się białobeżowa grzybnia z beżowopomarańczowymi skupieniami zarodników. W czasie długotrwałego przechowywania może nastąpić zakażenie sąsiednich jabłek przez kontakt. Źródłem infekcji jabłek są zarodniki konidialne tworzące się latem na rakowatych ranach na pędach i gałęziach drzew.
W ostatnich sezonach przechowalniczych zauważono na kilku jabłkach nietypowe objawy choroby. Zgnilizna występowała w części przyszypułkowej jabłka, była jasno brązowa, jędrna, sprężysta, przypominająca objawy szarej pleśni. Jednak nie rozwijała się na jej powierzchni grzybnia, nawet kiedy jabłko całkowicie zgniło, natomiast w zagłębieniu szypułkowym pojawił się lepki płyn. Po izolacji grzyba na sztuczną pożywkę i jego identyfikacji z wykorzystaniem testu PCR określono gatunek grzyba jako Diaporthae eres. Jest to pierwszy przypadek stwierdzenia występowania tego grzyba na jabłkach w Polsce. Wcześniej został on wykryty na jabłkach w Rumunii.
61. Ogólnopolska Konferencja Ochrony Roślin Sadowniczych „2020 – Międzynarodowym Rokiem Zdrowia Roślin”
MAŁO ZNANE CHOROBY PRZECHOWALNICZE JABŁEK Hubert Głos, Hanna Bryk Instytut Ogrodnictwa.
