Zaplanowany przez rząd wzrost podatku VAT na napoje owocowe z wysoką zawartością soku, budził obawy sadowników i producentów napojów. Także szerokiej grupy konsumentów. Rolą rządu jest wspieranie polskich producentów i rolników – uważają ankietowani. 85 proc. z nich podkreśla, że rząd powinien wspierać zdrową żywność i kształtować prozdrowotne nawyki żywieniowe.
Według najnowszego sondażu Instytutu Badań Pollster 9 na 10 Polaków pije niegazowane napoje owocowe. Ponad 10 proc. spożywa je codziennie lub prawie codziennie, a aż 1/4 kilka razy w tygodniu. Wśród polskich smaków dominują napoje owocowe na bazie jabłka – jabłko z miętą, jabłko z wiśnią oraz czarna porzeczka.
46 proc. sięga po napoje owocowe z powodu ich smaku
Najwięcej osób pije napoje owocowe z powodu ich smaku – tak odpowiedziało 46 proc. badanych. 36 proc. wybiera napoje owocowe ze względu na zawarte w nich witaminy i składniki odżywcze, a 15 proc. ponieważ smakują ich dzieciom. Dla 14 proc. badanych napoje owocowe najlepiej gaszą pragnienie. Wśród smaków, które najbardziej kojarzą się badanym z Polską, wskazane zostały jabłko i mięta (39 proc.), jabłko i wiśnia (27 proc.) oraz czarna porzeczka (19 proc.).
Rolą rządu jest wspieranie polskich producentów i rolników – uważają ankietowani
77 proc. badanych stwierdziło, że rząd zrobiłby źle, podnosząc VAT na niegazowane napoje owocowe. Natomiast aż 68 proc. respondentów byłoby niezadowolonych, gdyby z powodu wyższego podatku podrożały niegazowane napoje owocowe. Dla ponad 80 proc. ankietowanych rolą rządu jest wpieranie polskich producentów i rolników. 85 proc. dodaje, iż rząd powinien wspierać zdrową żywność i kształtować prozdrowotne nawyki żywieniowe.
Napoje owocowe – 50 proc. w strukturze spożycia
Napoje owocowe z wysoką zawartością soku z owoców mają duży, bo 50 proc. udział w strukturze spożycia, dlatego branża sadownicza od samego początku krytykuje pomysł podwyżki VAT. Prezes Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków mówił: „Podnosząc podatek z 5 proc. do 23 proc. polski rząd godzi się na katastrofę sadowników. Napoje owocowe z wysoką zawartością soku mają olbrzymi udział w strukturze spożycia, w porównaniu do analogicznych produktów tej kategorii. Wynosi on aktualnie 50 proc. Nie możemy zgodzić się z argumentami rządu, że w rezultacie nowej matrycy VAT, konsumenci chętniej będą kupować naturalne soki 100 proc. lub nektary” – mówił Julian Pawlak, prezes KUPS.
Obawy przedstawicieli KUPS potwierdzają wnioski płynące z ankiety. Na pytanie: „Co zrobią Polacy, jeśli wzrosną ceny niegazowanych napojów owocowych?” badani odpowiadali, że: ograniczą ich spożycie – 41 proc.; zastąpią napoje owocowe tańszymi – gazowanymi – 28 proc.; będą pić tyle samo, mimo wyższej ceny – 17 proc.; przestaną je pić – 6 proc.
O skali problemu świadczy szereg analiz, w tym opublikowana przez Warsaw Enterprise Institute. Branża już teraz boryka się m.in. z niskimi cenami skupu wywołanymi klęską urodzaju czy rosnącą presją ze strony producentów ukraińskich i chińskich. Tomasz Wróblewski, prezes WEI podkreślał także, że „polski rynek napojów owocowych z wysoką zawartością soku jest unikalny na tle innych państw UE. Niektóre z nich mają nawet 60 proc. soku. To głównie zasługa obowiązującej do tej pory preferencyjnej stawki VAT, która nagradzała producentów za wysoką jakość produktu i chroniła konsumentów przed wysoką ceną” – mówił Wróblewski.
Badanie sondażowe zrealizowano w dniach 21-22 marca na próbie 1023 dorosłych Polaków. Zostało przeprowadzone przez Instytut Badań Pollster na zlecenie „Super Expressu”.
