17 września 2019 r. miało miejsce podsumowanie efektów prac Porozumienia Rolniczego, w ramach którego 10 zespołów roboczych wypracowało ok. 180 zaleceń i rekomendacji dla rolnictwa, a które są teraz analizowane przez resort rolnictwa. W spotkaniu udział wziął Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz oraz Wiceprezes Mirosław Borowski.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podziękował Prezesowi KRIR za podjęcie inicjatywy wspólnej pracy organizacji i związków zawodowych funkcjonujących w rolnictwie, podkreślając, że było to bardzo dobre forum dyskusyjne, miejsce wymiany poglądów i wypracowywania kierunków działań.
Główne efekty prac Porozumienia Rolniczego w podziale na Zespoły
Zespół ds. stabilizacji i wsparcia rynku owoców i warzyw
Członkowie Zespołu zwrócili uwagę na:
- Zbyt długie terminy płatności za dostarczone owoce i warzywa
- Doprecyzowanie zapisów związanych z umową sprzedaży owoców i warzyw
W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi został przygotowany projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych oraz ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Projekt został przekazany 15 lipca 2019 r. do notyfikacji przez Komisję Europejską. KE ma miesiące na odpowiedź. Równolegle projekt ustawy wpłynął do Sejmu i czekamy na odpowiedź z KE, żeby dalej procedować. - Skuteczna ekspansja i efektywne konkurowanie owoców i warzyw, i ich przetworów na rynku (patriotyzm konsumencki, poszerzanie dostępu do rynków krajów trzecich, działania promocyjne)
- Uproszczenie procedur związanych z zatrudnianiem cudzoziemców w rolnictwie
Zespół ds. gospodarki wodą, zasobami i glebą
Członkowie Zespołu zwrócili uwagę na:
- Stworzenie państwowego programu wspierającego działania mające na celu zwiększenie powierzchni źródeł wody dla rolnictwa i jego promowanie w mediach i w Ośrodkach Doradztwa Rolniczego
- Przejęcie nadzoru nad spółkami wodnymi przez gminy oraz skuteczne egzekwowanie należności na rzecz spółek
Kwestia przejęcia nadzoru nad spółkami wodnymi była planowana do wprowadzenia w ramach prac nad nową ustawą –Prawo wodne, jednak propozycja ta nie została zaakceptowana przez gminy. Natomiast aktualnie na wniosek MRiRW Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej zobowiązał się do doprecyzowania przepisów przy okazji najbliższej nowelizacji ustawy Prawo wodne w celu skutecznego egzekwowania świadczeń na rzecz spółek wodnych, a także w celu poprawy nadzoru nad tymi organizacjami. - Promowanie i stwarzanie zachęt finansowych dla działań mających na celu zwiększenie materii organicznej w glebie
Zespół ds. infrastruktury obszarów wiejskich
Członkowie Zespołu zwrócili uwagę na:
- Zapewnić gminom wiejskim i miejsko –wiejskim środki finansowe wspierające inwestycje z zakresu gospodarki wodno –ściekowej, umożliwiające osiągnięcie wskaźników pokrycia potrzeb w tym zakresie występujących na terenach miejskich
W ramach prac nad nowym okresem programowania 2021-2027 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podkreśla potrzebę zapewnienia środków na dalszą rozbudowę systemów wodociągowo –kanalizacyjnych na obszarach wiejskich, aby zapewnić wszystkim mieszkańcom dostęp do odpowiedniej infrastruktury. Duży nacisk kładziony jest również na inwestycje związane z zagospodarowaniem osadów ściekowych. - Zmienić przepisy określające parametry zjazdów z dróg publicznych na tereny nieruchomości rolnych, poprzez umożliwienie budowy zjazdów o 100 % szerszych niż szerokość drogi, z której następuje zjazd. Celem rekomendacji jest umożliwienie wykonania manewrów maszynami rolniczymi bez uszczerbku dla jezdni, zjazdu, jak i maszyny rolniczej.
- Pilnie zakończyć prace nad nową ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uwzględniając m. in. niżej przedstawione zalecenia:-wprowadzenie instrumentów przeciwdziałających sytuacjom konfliktowym w relacjach miedzy grupami mieszkańców, związanych z potencjalną uciążliwością produkcji rolnej wobec otoczenia, z poszanowaniem reguł technologicznych produkcji rolnej,-zapewnienie możliwości pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich na warunkach porównywalnych z obszarami miejskimi, z jednoczesnym efektywnym ograniczeniem wykorzystywania na te cele gruntów o wysokich klasach bonitacyjnych
Zespół ds. biogospodarki
Członkowie Zespołu zwrócili uwagę na:
- Utrzymanie możliwości wykorzystania surowców rolnych do produkcji bioenergii, w tym biopaliw transportowych i biometanu na różne cele
Celem Zespołu jest szukanie rozwiązań, aby transfer wiedzy do praktyki był jak najlepszy, ale również spowodowanie większego zainteresowania przedsiębiorców i stowarzyszeń nowymi możliwościami w zakresie biogospodarki i pogłębienie współpracy przedsiębiorców z rolnictwem w tym zakresie. Rozwój biogospodarki to lepsze wykorzystanie biomasy w postaci surowców z rolnictwa i opadów z przetwórstwa rolno-spożywczego, a przez to wypełnienie pewnych nisz, które mogą dać rolnikom dywersyfikację dochodów. Na chwilę obecną wypracowane wnioski mają bardzo ogólny charakter i wymagają dalszych prac zespołu. - Należy kontynuować działania lub podejmować nowe związane z zachowaniem produktywności gleb i utrzymaniem wysokiego poziomu produktywności roślin w związku z przewidywanym rosnącym popytem na biomasę przeznaczoną na cele nieżywnościowe. W tym zakresie należy wspierać działania dotyczące dostosowania produkcji rolnej do zmian klimatycznych, np.: doskonalenie odmianowe ukierunkowane na zwiększenie odporności na negatywne czynniki ograniczające efektywność ekonomiczną produkcji rolnej (susza, mróz, patogeny) czy optymalizację procesów wykorzystania dostarczanych roślinom składników pokarmowych (formulacja, dawkowanie)
- Zwiększenie efektywności zagospodarowania surowców rolniczych i surowców z przemysłu rolno-spożywczego (kaskadowe wykorzystanie biomasy) poprzez opracowywanie i wdrożenie innowacyjnych produktów, tj. bionawozy, biowęgiel, biostymulatory jako alternatywa dla środków chemicznych i syntetycznych
Zespół ds. wysokiej jakości żywności
Członkowie Zespołu zwrócili uwagę na:
- Żywność wysokiej jakości -krajowe i unijne systemy jakości żywności
Konsumenci oczekują żywności wysokiej jakości, bezpiecznej, bogatej w składniki odżywcze i zdrowotne, wytworzonej specyficznymi metodami produkcji rolnej, w szczególności w odniesieniu do identyfikowalności, autentyczności, dobrostanu zwierząt, poszanowaniu środowiska oraz zrównoważonego charakteru. Systemy jakości żywności są gwarancją żywności spełniającej ww. oczekiwania, dlatego też istotnym jest aby ukierunkować interwencje Planu strategicznego WPR po 2020 roku na wsparcie rozwoju żywności wysokiej jakości oraz rozwiązań umożliwiających śledzenie produktów w łańcuchu dostaw. - Bezpieczeństwo i jakość- uporządkować system prawny dotyczący kontroli żywności MRiRW opracowało projekt ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw.
Celem nowelizowanej ustawy jest skonsolidowanie nadzoru nad jakością handlową artykułów rolno-spożywczych przez powierzenie wszystkich kompetencji w tym obszarze Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Regulacja ta jest korzystna dla konsumentów, bo przyczyni się do zwiększenia efektywności kontroli artykułów rolno-spożywczych w obszarze jakości handlowej oraz skuteczniejszego eliminowania nieuczciwych praktyk w handlu nią (np. fałszowania żywności). - Jasny przekaz dotyczący polskiej żywności –promocja wśród konsumentów oznaczenia Produkt polski i certyfikatów uznawanych przez MRiRW oraz notyfikowanych przez KE krajowych systemów jakości żywności
Źródło: MRiRW