Rynek owoców obecnie przechodzi intensywne zmiany, a konsumenci są bardziej świadomi wyboru produktów żywnościowych. Coraz częściej poszukują owoców, które nie zawierają pozostałości środków ochrony roślin lub zawierają je w dopuszczalnych ilościach. Rośnie także zainteresowanie produktami uprawianymi metodami przyjaznymi dla środowiska. Konsumenci są skłonni zapłacić więcej za towary premium, a sadownicy wykorzystują nowoczesne technologie i innowacyjne metody uprawy, aby wyprodukować takie produkty. Coraz więcej sadowników decyduje się na wdrażanie Integrowanej Produkcji (IP), systemu „zero pozostałości” oraz produkcji ekologicznej. Każda z tych metod, prowadzona zgodnie z wytycznymi może przynieść szereg korzyści – zarówno dla producentów owoców, jak również dla konsumentów.
Produkcja integrowana
Integrowana produkcja to jeden z systemów uprawy, który łączy chemiczną ochronę i nawożenie roślin z zabiegami biologicznymi oraz mechanicznymi. W praktyce oznacza to wykorzystanie metod biologicznych i mechanicznych, a dopiero w następnej kolejności środki chemiczne. Producenci, stosujący się do zasad integrowanej produkcji, osiągają owoce wysokiej jakości, które spełniają unijne normy dotyczące pozostałości środków ochrony roślin, a ich uprawy są prowadzone z zachowaniem dbałości o środowisko naturalne. Integrowana produkcja pozwala na efektywne zarządzanie ochroną roślin, co przekłada się na stabilne, wysokie i powtarzalne plony. Zmniejszone zużycie chemicznych środków ochrony roślin w dłuższej perspektywie skutkuje niższymi kosztami ochrony oraz prowadzenia sadów w porównaniu do metod konwencjonalnych. Owoce spełniające rygorystyczne normy pozostałości są poszukiwane przez sieci handlowe oraz mogą być eksportowane, nawet nanajbardziej wymagające rynki. Konsumenci, dla których bezpieczeństwo zdrowotne żywności jest priorytetem, kupując owoce z integrowanej produkcji, mają pewność, że spełniają one normy unijne dotyczące pozostałości substancji aktywnych. Dodatkowo, ich przystępna cena sprawia, że nie ma przeszkód w nabywaniu ich w większych ilościach.
„Zero pozostałości”
W obliczu wzrastającej świadomości konsumentów na temat chemizacji żywności, coraz większą popularnością cieszą się owoce, które nie zawierają pozostałości środków ochrony roślin. Aby uzyskać takie owoce, korzystny okazał się system uprawy określany jako „zero pozostałości”. System ten umożliwia stosowanie niektórych syntetycznych środków ochrony roślin, jednak w sposób zapewniający, że końcowy produkt nie będzie zawierał ich śladów. Kluczowe jest tutaj zrozumienie tempa rozkładu substancji aktywnych oraz odpowiednia modyfikacja programów ochrony, tak aby w momencie zbiorów owoce były całkowicie wolne od wykrywalnych pozostałości. Sadownicy, którzy zdecydowali się na wprowadzenie tego typu rozwiązań w swoich sadach, zauważają, że owoce wolne od pozostałości cieszą się dużym zainteresowaniem na rynkach premium, na których uzyskuje się wyższe ceny niż w przypadku owoców produkowanych w tradycyjny sposób. Dodatkowo, produkcja zgodna z zasadami „zero pozostałości” podnosi renomę gospodarstwa i często prowadzi do nawiązywania współpracy z ekskluzywnymi sieciami handlowymi. Konsumenci w coraz większym stopniu doceniają fakt, że owoce te są wolne od pozostałości środków ochrony roślin. Postrzegają je jako bardziej naturalne i zdrowsze, co sprawia, że są skłonni wydać na nie więcej pieniędzy.
Produkcja ekologiczna
Produkcja ekologiczna to metoda uprawy, która całkowicie wyklucza stosowanie syntetycznych nawozów oraz środków ochrony roślin. W ekologicznych gospodarstwach wykorzystuje się jedynie metody biologiczne i mechaniczne, takie jak naturalne nawozy oraz mechaniczne odchwaszczanie. Owoce oznaczone odpowiednim certyfikatem cieszą się coraz większym zainteresowaniem konsumentów, a ich popyt nieustannie rośnie. Warto zauważyć, że ekologiczne metody produkcji mogą początkowo wydawać się trudne i wymagają zmiany podejścia do upraw. Jednak, produkty ekologiczne często osiągają wyższe ceny niż te z upraw konwencjonalnych. Dlatego dla gospodarstw ekologicznych opracowywane są różne dopłaty oraz programy wsparcia finansowego. Wysoką wartość produktów ekologicznych dostrzegają konsumenci. Metody produkcji ekologicznej kojarzone są z większą dbałością o środowisko, a same plony traktowane są jako mniej szkodliwe przez mniejsze użycie chemicznych środków ochrony roślin i nawozów. Konsumenci doceniają naturalny smak i wartości odżywcze owoców ekologicznych, uważając, że są one lepsze od tych, które pochodzą z upraw z użyciem chemicznych środków ochrony roślin. Wybierając produkty ekologiczne, przyczyniają się ponadto do zmniejszenia negatywnego wpływu chemizacji rolnictwa na naszą planetę. Zyskują również na znaczeniu oznaczenia, takie jak zielony eurolistek, który identyfikuje produkty rolnictwa ekologicznego. Kolejnym atrybutem żywności produkowanej z systemie ekologicznym jest jakość wynikająca na przykład z krótkich łańcuchów dostaw. Produkty te często są sprzedawane lokalnie i mają krótszy czas transportu od pola do stołu, co pozwala na zachowanie większej świeżości i jakości.
Korzyści finansowe dla producentów
Producenci, którzy decydują się na wprowadzenie wysokiej jakości systemów produkcji, takich jak Integrowana Produkcja, „Zero pozostałości” czy produkcja ekologiczna, mogą liczyć na atrakcyjne dotacje finansowe wspierające ich działalność. Wśród nich znajdują się np. dopłaty bezpośrednie (w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) rolnicy mogą otrzymać wsparcie finansowe za stosowanie ekologicznych praktyk rolniczych) oraz ekoschematy (specjalne programy finansowe, które wspierają rolników stosujących proekologiczne rozwiązania). Otrzymanie wsparcia finansowego w ramach Planu Strategicznego na lata 2023-2027 umożliwia również uzyskanie certyfikatu IP. Taki certyfikat jest przyznawany rolnikom, którzy prowadzą uprawy zgodnie z zatwierdzonymi metodykami IP.
Dodatkowo rolnicy, którzy stosują zaawansowane metody rolnictwa regeneratywnego mogą otrzymać premie za wdrażanie praktyk proekologicznych. Przykładem takich działań jest stosowanie roślin okrywowych, uproszczenia w uprawach, zakładanie łąk kwietnych oraz utrzymywanie stref buforowych.
Kolejnym wsparciem dla rolników są dotacje na inwestycje, które mają na celu zwiększenie konkurencyjności gospodarstw rolnych. Takie wsparcie może być przyznawane na inwestycje związane z zakupem nowoczesnych technologii, które ograniczają zużycie nawozów i środków ochrony roślin. Programy te promują zrównoważone rolnictwo i wspierają producentów, którzy dbają o ochronę środowiska naturalnego.
informacja prasowa