Rolnictwo ekologiczne – szansa dla rolników i konsumentów

Wiceminister Rafał Romanowski otworzył towarzyszącą obchodom konferencję „Rolnictwo ekologiczne – szansa dla rolników i konsumentów”, wziął także udział w panelu dyskusyjnym „Możliwości rozwoju produkcji i sprzedaży żywności ekologicznej”. Wręczył również nagrody laureatom ekologicznych konkursów.

Organizatorem Dnia Rolnictwa Ekologicznego było Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi we współpracy z radomskim oddziałem Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie.

O Dniu Rolnictwa Ekologicznego

– Dziś jest szczególny dzień – Unia Europejska oficjalnie uznała go za Dzień Rolnictwa Ekologicznego i obchodzony jest we wszystkich państwach Unii – powiedział wiceminister Romanowski, otwierając konferencję „Rolnictwo ekologiczne – szansa dla rolników i konsumentów”.

Przypadający 23 września Dzień Rolnictwa Ekologicznego, który w tym roku jest obchodzony po raz pierwszy, to wynik wspólnej deklaracji Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji Europejskiej. Inicjatywa ta wynika z Planu działania na rzecz rozwoju produkcji ekologicznej przyjętego przez Komisję Europejską 25 marca 2021 r.

Celem obchodów jest podniesienie świadomości społecznej na temat produkcji ekologicznej: czym się charakteryzuje i jakie przynosi korzyści.

Rolnictwo ekologiczne w Polsce

Wiceminister Romanowski w wystąpieniu otwierającym konferencję zwrócił uwagę, że duża liczba małych gospodarstw w Polsce to ogromna szansa na rozwój rolnictwa ekologicznego, gdyż w małym, rodzinnym gospodarstwie łatwiej o wytwarzanie żywności o wysokiej jakości.

– Rolnictwo ekologiczne w Polsce istnieje, chce się rozwijać i korzystać ze środków unijnych. Rolnik ekologiczny może być przykładem dla rolnika „konwencjonalnego”, pokazując, że można gospodarować w sposób bardziej zrównoważony – podkreślił sekretarz stanu.

Żywność z zielonym listkiem

Wiceminister Romanowski przypomniał, że żywność ekologiczną możemy rozpoznać po oznaczeniu w postaci zielonego listka, które świadczy o uzyskaniu przez produkt europejskiego certyfikatu żywności ekologicznej.

– Zielony, utworzony z białych gwiazdek, listek to znak, który powinien mieć ogromne znaczenie dla konsumentów – stwierdził wiceszef resortu rolnictwa, podkreślając, że pozwala on rozróżniać na sklepowych półkach produkty ekologiczne od pozostałych.

Wiceminister Romanowski podkreślił znaczenie edukacji społecznej w zakresie wiedzy o polskiej żywności ekologicznej.

Możliwości rozwoju produkcji ekologicznej w Polsce

W ramach panelu dyskusyjnego rozmawiano nt. czynników wspierających rozwój ekologicznej produkcji rolnej w Polsce.

– Nowa ustawa o rolnictwie ekologicznym z 23 czerwca br. to duże wsparcie dla rozwoju tego kierunku produkcji w Polsce i szansa na zwiększenie grona rolników nim zainteresowanych. Ustawa wprowadza uproszczenia i zdejmuje z rolników ciężar nadmiernej biurokracji – wskazał wiceminister Rafał Romanowski.

Sekretarz stanu zaznaczył także, że bardzo ważne są ulepszenia wprowadzone do polskiego systemu certyfikacji. Oznaczenia przyznawane polskim produktom ekologicznym są dzięki temu jeszcze bardziej autentycznym i wiarygodnym potwierdzeniem spełniania europejskich standardów.

Uczestnicy panelu przypomnieli, że tylko zielony liść – europejski certyfikat żywności ekologicznej – stanowi gwarancję, że dany produkt spełnia europejskie normy określone dla produktów ekologicznych. Niestety – na rynku pojawiają się produkty nieuczciwych producentów, opatrzone nazwą „ekologiczny”, lecz bez certyfikatu.

Jako kolejną szansę dla rozwoju polskiej produkcji ekologicznej żywności wiceminister Romanowski wskazał programy wsparcia, m.in. krajowy Plan Strategiczny dla WPR.

– Szczególnie ekoschematy będą zachęcać mniejsze gospodarstwa do stosowania zrównoważonych praktyk poprzez dopłaty za ich realizację – powiedział wiceszef resortu rolnictwa i przypomniał, że w zaktualizowanej wersji Planu Strategicznego zostały one znacznie uproszczone, dzięki czemu są teraz bardziej przystępne dla rolników.

W trakcie panelu poruszone zostało także zagadnienie zrzeszania się rolników w grupy producenckie i spółdzielnie. Wiceminister Romanowski zauważył, że polskie tradycje spółdzielczości rolniczej zniszczyły realia w polskim rolnictwie, które nastały po 1945 r.

– Konsolidacja rolników bardzo pomogłaby w rozwoju ekologicznej produkcji rolnej – stowarzyszenie miałoby dużo większe szanse przy starcie na rynku – zauważył wiceminister Romanowski.

Kolejnym, wskazanym przez wiceministra Romanowskiego czynnikiem warunkującym rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce jest szeroka dostępność produktów rolniczych. Obecnie sklepów, gdzie można nabyć certyfikowaną polską żywność ekologiczną, jest około 400, a to zdecydowanie za mało.

– Polskie produkty ekologiczne muszą stać się szerzej dostępne. Tym bardziej, że sieci handlowe widzą potencjał żywności ekologicznej, o czym świadczy tworzenie specjalnych półek i stref w sklepach – zaznaczył sekretarz stanu.

Wiceminister Romanowski podkreślił, że gwarancją powodzenia rolników prowadzących produkcję ekologiczną jest – oprócz przestrzeni do sprzedaży produktów – to, aby ich produkty miały nabywców. A do tego potrzebny jest patriotyzm konsumencki Polaków towarzyszący wyborom produktów ze sklepowych półek.

Konkursy dotyczące rolnictwa ekologicznego

Zgodnie z założeniami organizatorów nagrody w tych konkursach mają wyróżniać rolników i firmy za przyczynianie się do zmniejszenia presji rolnictwa na środowisko i klimat, a także do realizacji unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 i Strategii „Od pola do stołu”.

Nagrody zostały przyznane 23 września 2022 r. po raz pierwszy. Odebrali je z rąk sekretarza stanu Rafała Romanowskiego zdobywcy trzech pierwszych miejsc oraz wyróżnień w następujących konkursach:

• „Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne w 2022 roku”: pierwsze miejsce zdobyło gospodarstwo „Pod Kasztanem”, w którym są wytwarzane sery z mleka od własnych krów, które pasą się na ekologicznych łąkach.
•  „Najlepszy Doradca Ekologiczny”: zdobywczynią pierwszego miejsca była Anna Szafranek, doradzająca rolnikom w dziedzinie rolnictwa ekologicznego w ODR w Poznaniu.
• „Najlepszy Przetwórca Ekologiczny”: laureatem pierwszego miejsca okazała się firma „Dary Natury”, zajmująca się przetwórstwem ziół.

Wiceminister Rafał Romanowski podkreślił, że wręczenie nagród laureatom konkursów jest najważniejszym wydarzeniem podczas Dnia Rolnictwa Ekologicznego. Zwycięzcy konkursów najlepiej pokazują sukcesy polskiego rolnictwa ekologicznego.

– Jesteście solą tej ziemi i najlepszymi nauczycielami dla innych rolników. Wytwarzacie to, co najlepsze, najzdrowsze dla naszych konsumentów – powiedział sekretarz stanu, gratulując zwycięzcom konkursów.