Wzrost VAT na napoje owocowe spowoduje odejście konsumentów od tego typu produktów, bo podrożeją. Konsekwencje planowanych podwyżek są jednak szersze – spadek zatrudnienia w branży o 25 proc., niższe wpływy tytułem podatków lokalnych, zmiana struktury spożycia na rzecz gorszych jakościowo napojów gazowanych – mówił Julian Pawlak, prezes Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków, w programie Marcina Piaseckiego.
Prezes Julian Pawlak mówił o początkach związanych z klasyfikacją fiskalną napojów owocowych, opodatkowanych stawką 5%. – „Jedna grupa to napoje, które zawierają minimum 20% składnika owocowego lub warzywnego. W Polsce ta grupa bardzo dobrze się rozwinęła, jest ewenementem na skalę europejską. Do tej pory ta grupa była w jednej kategorii VAT z sokami i nektarami” – wyjaśniał Julian Pawlak. Wskazywał również na istotne elementy, wynikające z propozycji MF dot. matrycy VAT. Jedną z nich jest fakt, iż napoje owocowe, w sposób niezrozumiały, zostały zakwalifikowane do grupy towarów luksusowych – obok takich produktów jak m.in. homary, krewetki czy skorupiaki. Jednocześnie prezes KUPS zwrócił uwagę, że w uzasadnieniu do poprzedniej nowelizacji ustawy z 2011 r. uznano napoje owocowe za podstawowe produkty żywnościowe, do których dostęp powinien być jak najszerszy. – „Co od tego czasu się zmieniło, że napoje owocowe trafiły do kategorii produktów luksusowych, nie bardzo rozumiem” – zastanawiał się prezes Pawlak. Jednocześnie MF zaproponowało obniżki podatku VAT na takie produkty jak chipsy, słone przekąski, słodycze – typu wafle czy ciastka. – „Naszym zdaniem zadecydowało o tym podejście technokratyczne Ministerstwa Finansów” – mówił prezes KUPS.
Pawlak w trakcie rozmowy w studiu Rzeczpospolitej wskazywał na konsekwencje planowanych podwyżek VAT na napoje owocowe, w tym odejście konsumentów od tego typu produktów. Potwierdzają to ostatnie badania Instytutu Pollster z marca br. Wynika z nich, że po wzroście cen napojów owocowych 75% badanych albo zrezygnuje w ogóle z tych napojów albo wybierze słodzone napoje gazowane. Skutki VATu to również znaczące obciążenie dla producentów napojów i producentów rolnych. Wg wyliczeń KUPS, podwyżka, tylko dla jednej firmy i jej otoczenia, z którym współpracuje, to konsekwencje dla ok. 1400 osób, w tym spadek zatrudnienia o 25%, co oznacza także obniżkę wpływów tytułem podatków lokalnych. – „Rolnictwo i ogrodnictwo w Polsce stoi na bardzo wysokim poziomie. Polska jest pierwszym producentem jabłek w Europie i drugim na świecie, pierwszym producentem czarnej porzeczki, wiśni i aronii, drugim producentem truskawki – to są ogromne ilości owoców, które produkujemy i musimy zagospodarować. Większość z nich eksportujemy, ale znacząca jej część jest zagospodarowana pod kątem produkcji napojów owocowych” – mówił J. Pawlak. – „Spożycie polskich owoców może się zatem zmniejszyć o 75%, a 60% mniej owoców zostanie zagospodarowane pod kątem produkcji napojów owocowych. To aż 150 tys. ton owoców, w tym samych jabłek 120 tys. ton” – mówił Pawlak. „Polska zmaga się nadal z problemem embarga rosyjskiego oraz rosnącą konkurencją ze Wschodu, szczególnie Ukrainy. Na tym tle, zagospodarowanie każdej tony owoców jest niezwykle istotne” – przekonywał prezes KUPS.
Przedstawiciel KUPS mówił też o przewidywanym wzroście cen napojów o ok. 1,3 zł na litrze i zmianach w strukturze spożycia na rzecz napojów gazowanych, a nie soków 100%. „W Polsce aktualnie struktura spożycia napojów wynosi 50%, w Europie ten wskaźnik jest zdecydowanie niższy” – przypomniał Pawlak. Przedstawiciel KUPS zwrócił uwagę, że w Europie poziom zawartości soku z owoców w napojach też jest zdecydowanie niższy i wynosi średnio ok. 8-10% (w Polsce jest to przynajmniej 20%, a niektóre napoje zawierają nawet 60% soku z owoców). – „Dla dobra wszystkich grup społecznych i polskiej gospodarki, podatek na soki 100%, nektary i napoje owocowe o zawartości powyżej 20% składnika owocowego i warzywnego powinien być utrzymany na poziomie stawki preferencyjnej, czyli 5%” – mówił Pawlak.
