Uprawy winorośli położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są wpisane do ewidencji winnic prowadzonej przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Kontrole przeprowadza się na podstawie planu kontroli przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa właściwego dla miejsca położenia uprawy.
W 2024 roku w oparciu o dane zawarte w ewidencji winnic inspektorzy przeprowadzili 226 kontroli upraw winorośli przeznaczonych do wyrobu wina gronowego w 222 winnicach o łącznej powierzchni 294,2 ha. Najwięcej kontroli przeprowadzono na terenie województwa: małopolskiego (35), lubelskiego (30), dolnośląskiego (24), podkarpackiego (21), lubuskiego (17), wielkopolskiego (14). Średnia powierzchnia skontrolowanych winnic wyniosła 1,33 ha.
Polskie winnice posiadają areał od kilku arów do kilkudziesięciu hektarów. Najwięcej winnic skupionych jest w pasie województw południowo – wschodnich, południowo – zachodnich i południowych, jednak w ostatnich latach powstają na terytorium całej Polski. Przeprowadzane kontrole mają na celu potwierdzenie zgodności informacji zawartych w ewidencji winnic KOWR ze stanem faktycznym i dotyczą weryfikacji lokalizacji upraw winorośli, nazw odmian winorośli lub ich synonimów, powierzchni upraw poszczególnych odmian, jak również sprawdzenia, czy uprawiane odmiany winorośli spełniają wymagania określone w przepisach prawa.Na plantacjach winorośli produkowanych z przeznaczeniem do wyrobu wina mogą być uprawiane odmiany winorośli należącej do gatunku Vitis vinifera lub pochodzącej z krzyżówki gatunku Vitis vinifera z innymi gatunkami rodzaju Vitis, inne niż odmiany: Noah, Othello, Isabelle, Jacquez, Clinton i Herbemont. Wymienione odmiany nie są dozwolone do uprawy w celu wyrobu wina, ponieważ podczas fermentacji wytwarzają zwiększoną zawartość procentową alkoholu metylowego zagrażającą zdrowiu ludzi.
Dodatkowo przy zakładaniu nowych winnic należy zwrócić szczególną uwagę na:
1. pochodzenie materiału rozmnożeniowego użytego do założenia plantacji – czy został zakupiony u podmiotów uprawnionych do prowadzenia obrotu tym materiałem,
2. zaopatrzenie sadzonek winorośli w paszport roślin, który gwarantuje, że sadzonki winorośli, którym on towarzyszy są wolne od agrofagów kwarantannowych i regulowanych agrofagów niekwarantannowych oraz spełniają określone wymagania jakościowe i zdrowotne.
Wyniki z tegorocznej kontroli nasadzeń winorośli przeprowadzone przez Inspekcję wykazały, że nie stwierdzono upraw odmian zakazanych do wyrobu wina.
Warto zauważyć, że do rozwoju winiarstwa w Polsce przyczyniają się prawidłowo prowadzone plantacje winorośli oraz stały nadzór Inspekcji nad nimi.
źródło: PIORiN
